IPA, APA, ALE - co to oznacza? Przewodnik po piwnych stylach

Te nazwy przewijają się w rozmowach między piwoszami coraz częściej, ale można odnieść wrażenie, że czasem nawet sami wypowiadający te słowa nie do końca rozumieją, o czym mowa... Przedstawiamy małą ściągawkę - mapę piwa, która poprowadzi was przez kolejne typy złocistego trunku. Ich charakterystyki przygotowaliśmy wspólnie z Beerlovers.pl.

Gatunki piw

Zaczynamy od podstaw - wszystko zaczyna się od Lagera i Ale. Żeby zrozumieć różnicę w pochodzeniu tych gatunków, należy cofnąć się kilkaset lat, kiedy to właśnie Ale, czyli piwo górnej fermentacji, królowało na całym świecie. Jako, że ten typ piwa powstaje w wyższej temperaturze niż lager, nie wymaga chłodzenia, co niezwykle ułatwiało produkcję w erze bez prądu, azotu i rozmaitych możliwości chłodniczych. Dopiero leżakowanie w jaskiniach, gdzie temperatura przez cały rok jest znacznie niższa niż na powierzchni, pokazało, że drożdże zachowują się różnie w zależności od temperatury, w jakiej pracują. Okazało się, że powstające w takich warunkach piwo klaruje się, a jego cechy sensoryczne są znacznie delikatniejsze (mniej owocowe) niż w przypadku Ale.

Takie odkrycie sprawiło, że piwowarzy zaczęli szukać sposobu na utrzymanie niskiej temperatury otoczenia piwa. Jednym z najpowszechniejszych sposobów było przetrzymywanie w browarnianych podziemiach lodu wykutego z zamarzniętych rzek i jezior, który służył do chłodzenia piwa. Samo słowo "lager" pochodzi od niemieckiego "lagern" czyli "składowanie" i odnosi się do możliwości długiego leżakowania tego piwa. Był to wielki atut lagera w czasach kiedy nie znano jeszcze procesów utrwalania takich jak pasteryzacja i mikrofiltracja.

Otwórz mapę piwa w powiększeniu

Zobacz przepis wideo na pyszne utopence, marynowane parówki w sam raz do piwa!

Lager

To wielka rodzina piw dolnej fermentacji. Drożdże tej fermentacji są aktywne w niższych temperaturach i w większym stopniu wpływają na wydzielanie się dwutlenku węgla. Tak uwarzone piwa mają bardziej orzeźwiający, czystszy i pełniejszy smak. Lager w znaczeniu gatunkowym to najbardziej rozpowszechniony na rynku typ piwa. Charakteryzuje się złożonym bukietem słodowo-chmielowym o delikatnej goryczce. Wywodzi się z bawarskiego stylu Helles (monachijskie jasne). W skład tej rodziny wchodzą dobrze nam znane style piwne, takie jak european lager, pilsner, a także german lager, baltic porter i american lager.

Pilsner po raz pierwszy został uwarzony w czeskiej miejscowości Pilzno, w XIX wieku. Gatunek zapoczątkował produkowany do dziś Pilsner Urquell. Jasne i orzeźwiające piwo z mocną goryczką.

European Lager to jeden z najbardziej rozpowszechnionych stylów piwnych - najczęściej występujące piwo w sklepach. Jasne i ciemne piwa dolnej fermentacji o zbalansowanym słodowo-chmielowym profilu smakowym, z goryczką zdominowaną przez słodowość.

Baltic Porter, czyli porter bałtycki. To ciemne, mocne i niezwykle aromatyczne piwo. W odróżnieniu od portera brytyjskiego należy do piw dolnej fermentacji. Ma wytrawny, gorzki smak z dominującym aromatem palonego ziarna, nut czekoladowych, kawowych, karmelowych, a nawet suszonych owoców. W odpowiednich warunkach może być przechowywany nawet kilka lat.

German Lager

To jeden z popularniejszych i bardziej zróżnicowanych gatunków piw niskiej fermentacji w Niemczech. Ma zrównoważony słodowo-chmielowy smak i aromat, z balansem po stronie słodowości.

Znajdziecie tu i mocne piwa typu Marzen produkowane tylko w pierwszych tygodniach wiosny z ostatnich zapasów zmagazynowanego, zeszłorocznego słodu, i Bock - mocne lagery o ciemnej, miedzianej barwie. Obok nich występują też następujące typy: Schwarz Bier, Vienna Lager, Dortmunder, Rauchbier, Munich Lager, Keller Bier.

American Lager

Bliski krewny lagera europejskiego. Styl ten zagościł w Ameryce, dzięki niemieckim emigrantom. Ma bardzo zbalansowany smak, z niskim poziomem zbożowej lub kukurydzianej słodkości. Chmiel słabo wyczuwalny. Goryczka w przedziale od poziomu niskiego do średniego.

California Common to kalifornijskie piwo o bursztynowym lub jasnomiedzianym wyglądzie. W smaku umiarkowanie słodowe z wyraźną goryczką chmielową o miętowym lub cytrusowym charakterze.

American Pale Lager to jasny pełny amerykański lager, przypominający w smaku swój europejski odpowiednik. Ma wyraźny, lekko słodowy smak z akcentem chmielowej goryczki. Zawartość alkoholu 4-6%.

American Adjunct Lager to jasne słodowe piwo o słabo zaznaczonym smaku z minimalną goryczką.Często warzone przy udziale kukurydzy lub ryżu. Zawartość alkoholu 4-6%.

American Dark / Amber Lager to typowy amerykański ciemny lub bursztynowy lager. Warzone bez udziału palonego słodu. dlatego palonych nut. Ma delikatny, zbalansowany i lekko słodowy smak. Słaba goryczka i aromat chmielu. Zawartość alkoholu 4,2-6%.

Ale

Rodzina piw fermentacji górnej. Drożdże tej fermentacji (Saccharo - myces cerevisiae) są aktywne w wyższych temperaturach (18-25 stopni Celsjusza) w odróżnieniu od drożdży dolnej fermentacji (5-10 stopni Celsjusza). W znaczeniu gatunkowym piwa typu Ale mają bogaty smak i aromat. Historycznie piwa te warzone były przede wszystkim w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Belgii, Niemczech.

To bardzo różnorodna rodzina, obejmujące typy: Altbier, Kolsch, Mild Ale, Pale Ale, German Ale, American Wild Ale, Brown Ale, Stout/ Porter, Belgian French Ale, Irish Ale, Lambic czy British Golden Ale.

Do najpopularniejszych w tej rodzinie należą piwa typu Pale Ale - jasne piwa górnej fermentacji warzone w Wielkiej Brytanii, o jasnobursztynowym kolorze. Delikatny oryginalny smak nadaje mu specjalna woda z dużą zawartością wapnia. Zaliczany do tego typu American Pale Ale (APA) charakteryzuje się umiarkowanym lub mocnym aromatem amerykańskiego chmielu, często o cytrusowym profilu. Balans chmielowo-słodowy przeważnie skłania się w kierunku goryczki i chmielu. Barwa od jasnozłotej po ciemnobursztynową. Piana umiarkowanie wysoka.

Znajdziecie tu także India Pale Ale (IPA), czyli piwo warzone, by przetrwać podróż z Anglii do Indii, dzięki mocnemu nachmieleniu. Ma bogaty chmielowy aromat z nutami kwiatowymi, żywicznymi oraz owocowym. Oprócz rozbudowanego aromatu wyróżnia go także wyraźna goryczka.

British Golden Ale to nie jedyna nazwa dla tego gatunku. Anglicy nazywają go także Session Ale  lub Summer Ale - co potwierdza doskonałe właściwości orzeźwiające tego piwa. Styl ten od zawsze był chmielony angielskimi odmianami o kwiatowych i leśnych nutach. Podaje się je najczęściej w nieco niższej temperaturze niż większość piw z rodziny English Ale. Zabieg ten uwypukla jego gaszące pragnienie i orzeźwiające walory oraz łagodzi nieco goryczkę wyostrzając jednocześnie niektóre chmielowe akordy.

Belgian French Ale

Belgian French Ale to belgijskie piwa górnej fermentacji. Wiele z nich ma wyrafinowany, kwaskowaty smak, przypominający bardziej wino niż piwo.

W tej rodzinie znajdziecie i Witbier - pszeniczne piwo o cytrusowym smaku, i Biere de Champagne - długo leżakowane "Szampany wśród piw". Obok nich także Belgian Pale Ale o owocowym i słodowym smaku, Oud Bruin - kwaśne, słabo gazowane i długo leżakujące piwo o czerwonobrunatnym kolorze, dużej klarowności i słodowym, delikatnie karmelowym smaku i owocowej złożoności (wyczuwalne są śliwki, rodzynki, wiśnie i figi). Dla wielbicieli gęstej, wysokiej piany - Saison, czyli letnie piwo górnej fermentacji z Belgii. Ma odświeżający, lekko kwaśny smak i zapach cytrusów. Wyczuwalny jest też aromat przypraw i ziół.

Stout / Porter

Według wielu szkół nazwy te mogą być używane zamiennie. To tradycyjne brytyjskie piwo. Dzięki obecności prażonego słodu ma ciemny kolor oraz bogaty, kawowo-czekoladowy bukiet aromatyczny wzmocniony silną goryczką. Nazwa porter pochodzi od angielskiego słowa bagażowy, gdyż pierwotnie było to popularny napój wśród tragarzy.

English Porter to pierwowzór wszystkich porterów. Ciemne, mocne i esencjonalne piwo pochodzące z Anglii. Dawniej powstawał na bazie mieszania trzech gatunków piw typu ale - pale, mild i brown.

Do warzenia piwa typu Milk Stout używa się cukru mlecznego, laktozy. Ma delikatny aromat palonego zboża i kawowe lub czekoladowe nuty.

Wielbicielom piw aromatyzowanych może posmakować piwo typu Flavoured Stout, wzbogacone przez piwowarów dodatkowymi smakami, na przykład syropami z ciemnych owoców lub czekolady.

Oatmeal Stout jest warzony z dodatkiem owsa, choć nie jest on zbyt wyczuwalny w smaku. To piwo gładkie i delikatne. Niegdyś szeroko rozpowszechnione w Wielkiej Brytanii, dziś wyrób niezwykle rzadki.

Imperial Stout został po raz pierwszy uwarzony w Anglii. Eksportowany do Rosji, na potrzeby carskiego dworu. Mocne ciemne piwo o bogatym i głębokim smaku. Wyczujemy w nim przede wszystkim palone zboże, słodowość, estry owocowe, chmiel oraz alkohol.

American Stout cechuje się mocnym smakiem palonej kawy oraz wyczuwalnym aromatem chmieli amerykańskich o cytrusowym i żywicznym charakterze.

American Porter inspirowany porterem angielskim, ma bardzo zróżnicowany, otwarty styl. Dodaje się do niego czekolady, mocno chmieli różnymi odmianami tej byliny, a nawet przechowuje się w beczkach po Bourbonie!

Irish Stout
bardzo pijalny irlandzki stout o słabym wysyceniu i goryczkowości pochodzącej zarówno z chmielu, jak i palonego słodu.

Więcej o:
Copyright © Agora SA