Kaczka, schab, a może ryba? Co podać na bożonarodzeniowy obiad?

Mięso z ziemniakami to dla ciebie zbyt wiele? Przygotuj sałatkę. Ta z kaczką, pomarańczami, burakami i orzechami włoskimi jest bardzo odświętna, a przy tym nie za ciężka.

Składniki:

Kaczka:
20 g soli morskiej
1 gałązka rozmarynu
1 ząbek czosnku
2 piersi kaczki
500 g kaczego lub gęsiego (ewentualnie wieprzowego) smalcu

Sałatka:
4 małe buraki (lub 2 większe)
1 pomarańcza
1 mała cykoria
1 szalotka
garść orzechów włoskich

Sos:
150 ml świeżo wyciśniętego soku z pomarańczy
2 łyżki oliwy
szczypta cukru
soli i pieprzu

Sposób przygotowania:

Mieszamy sól z posiekanym rozmarynem i czosnkiem, nacieramy piersi kaczki, wkładamy do miski, przykrywamy przezroczystą folią i wstawiamy do lodówki na noc. Następnie wycieramy nadmiar soli i układamy mięso w płaskim naczyniu żaroodpornym. Zalewamy roztopionym smalcem tak, aby całe było przykryte. Pieczemy półtorej godziny w 140 st. Celsjusza. Wyciągamy mięso z tłuszczu i osuszamy na ręczniku papierowym. Uwaga! Kaczkę można przygotować wcześniej. Po odcedzeniu i ostudzeniu wkładamy mięso do czystego pojemnika i zalewamy przecedzonym przez gęste sitko smalcem z pieczenia. Wytrzyma w lodówce przez miesiąc. Przygotowujemy buraki: zawijamy je w folię aluminiową, układamy na blasze i pieczemy 20-30 minut w 200 st. Celsjusza. Studzimy i obieramy, kroimy w cząstki, układamy na talerzu. Pomarańczę obieramy z białej skórki (albedo), filetujemy, wycinając cząstki spomiędzy oddzielających je błonek. Na talerzu układamy pomarańczowe filety, buraki, pokrojoną w grube paski cykorię, szalotkę pokrojoną w piórka i posiekane orzechy. Robimy sos: sok pomarańczowy gotujemy tak długo, aż zmniejszy objętość o ok 2/3, lekko studzimy, mieszamy z oliwą i doprawiamy do smaku. Rozgrzewamy patelnię, na dnie układamy kółko wycięte z pergaminu, na nim kładziemy kaczkę skórą do dołu. Smażymy, aż skóra się przyrumieni - jakieś 3 minuty. Następnie zapiekamy jeszcze 5 minut w piekarniku. Rozdzielamy mięso na kawałki, układamy na warzywach i skrapiamy sosem pomarańczowym.

Szynka może być nie tylko doskonałą świąteczną wędliną. Z dodatkiem wina i suszonych śliwek, podana ze śliwkowym sosem, stanie się wykwintnym daniem obiadowym. Świetnie pasują do niej na przykład kluski śląskie.

Składniki:

1 kg szynki bez skóry i kości
sól
grubo mielony pieprz
300 g suszonych śliwek
100 ml czerwonego wina
2 łyżki sklarowanego masła
1 ząbek czosnku
1 łyżeczka majeranku
oliwa

Sposób przygotowania:

Mięso płuczemy w zimnej wodzie, osuszamy, równomiernie nacieramy pastą z soli, pieprzu, majeranku, rozgniecionego czosnku i odrobiny oliwy. Pozostawiamy na 2 godziny w chłodnym miejscu. W tym czasie możemy krótko obgotować śliwki, jeśli są bardzo twarde. Jeśli są miękkie, nic z nimi nie trzeba robić, tylko usunąć pestki. Mięso wyjmujemy z lodówki i rumienimy z każdej strony na sklarowanym maśle. Zdejmujemy z ognia, nacinamy wzdłuż na całej długości, ale nie głęboko. W powstałą kieszeń wpychamy połowę śliwek i spinamy mięso wykałaczkami ponad nadzieniem. Rozgrzewamy piekarnik do 160 st. Celsjusza (z termoobiegiem). Mięso układamy w brytfannie, podlewamy tłuszczem ze smażenia, dodajemy kilka łyżek gorącej wody. Przykrywamy, wkładamy na 1,5 godziny do piekarnika. Przez pierwszych 45 minut nie zdejmujemy pokrywki, potem pieczemy już w otwartej brytfannie i polewamy mięso od czasu do czasu wytworzonym sosem. Na 15 minut przed końcem wrzucamy do brytfanny resztę śliwek i wlewamy wino. Pieczeń wyjmujemy i kroimy, podajemy ze śliwkami z brytfanny. Sos cedzimy, redukujemy przez chwilę, gotując bez pokrywki na mocnym ogniu. Można go zagęścić, dodając (już po zredukowaniu) kawałek zimnego masła albo nieco mąki ziemniaczanej rozprowadzonej w wodzie, ale nie jest to absolutnie konieczne.

Autor: Natalia Nowak-Bratek

Jeśli w tym roku nie masz za wiele pieniędzy na przygotowanie Świąt, ale na bożonarodzeniowy obiad chcesz podać coś pysznego, wybierz pieczonego kurczaka. Przed Świętami na pewno kupisz go w dobrej cenie. Pyszne nadzienie (np. z mielonego mięsa i orzechów, wątróbki i pietruszki, kaszy pęczak i suszonych pomidorów, czy też - jak w przypadku kaczki - pieczonych jabłek), sprawi, że stanie się on efektownym, odświętnym daniem.

Składniki:

1 kurczak o wadze 1.3-1.5 kg
sól
pieprz
3-5 ząbków czosnku + 2 całe główki
garść listków szałwii
4-5 małych kwaśnych jabłek
trochę soku z cytryny
2-3 marchewki
5-6 małych cebul (mogą być szalotki)
120 g stopionego masła
1-2 łyżki oliwy

Sposób przygotowania:

Kurczaka nacieramy solą, pieprzem i przeciśniętymi przez praskę ząbkami czosnku. Pod skórę wciskamy kilka liści szałwii. Wkładamy na godzinę do lodówki. Usuwamy gniazda nasienne z jabłek, miąższ grubo kroimy. Do środka kurczaka wkładamy tyle kawałków jabłek, ile się zmieści (niezbyt ciasno), pozostałe skrapiamy sokiem z cytryny i wkładamy do lodówki. Marchewki obieramy, kroimy wzdłuż na pół. Obie główki czosnku i obrane cebulki również kroimy na pół. Kurczaka wkładamy do żaroodpornego naczynia, smarujemy połową masła, pieczemy godzinę w 180 st. C. Co kilka minut smarujemy go najpierw stopionym masłem (pozostawiamy 1-2 łyżki - będą potrzebne do smarowania jabłek), a potem sokiem, który wypłynie podczas pieczenia. W czasie gdy kurczak się piecze, rozgrzewamy na patelni oliwę, wkładamy główki czosnku (stroną przecięcia do dołu), cebule i marchewki. Smażymy 6-7 minut, solimy, dodajemy do mięsa 15 minut przed końcem pieczenia. Wkładamy pozostałe jabłka, smarując je resztą masła. Pod koniec pieczenia sprawdzamy, czy kurczak jest gotowy: nakłuwamy udko w najgrubszym miejscu - jeżeli wypływający sok jest przezroczysty, wyjmujemy z piekarnika. Kurczaka podajemy w naczyniu, w którym się piekł, posypujemy resztą szałwii.

Autor: Giedré Barauskiené

Pikantna musztarda Dijon i chili sprawią, że zwyczajna karkówka stanie się bombą smaku i aromatu. Co do niej podać? Pieczone ziemniaki będą idealne!

Składniki:

kawałek (około kilograma) karkówki
12 listków świeżej szałwii
sól
chilli w proszku
2 łyżki musztardy Dijon

Oraz:
2 łyżki oliwy i 2 łyżki wody - do brytfanny
1 łyżka miodu
sok z 1 cytryny do sosu ew. listki natki do dekoracji

Sposób przygotowania:

Rozgrzewamy piekarnik do 190 st. Celsjusza. Nacinamy mięso wzdłuż, mniej więcej do połowy grubości, i rozkładamy je jak książkę. Powstały płat obkładamy 8 listkami szałwii, solimy i pieprzymy, a następnie składamy mięso tak, aby wyglądało jak przed rozkrojeniem. Obwiązujemy bawełnianą nicią. Do brytfanny wlewamy oliwę i wodę. Pieczeń smarujemy z każdej strony musztardą, oprószamy solą i chilli, układamy w brytfannie. Pozostałe listki szałwii wrzucamy do oliwy w brytfannie. Pieczemy 45 minut, a potem wyjmujemy mięso na deskę do krojenia i pozostawiamy, aby chwilę 'odpoczęło'. Do brytfanny, w której piekła się karkówka, wlewamy miód i sok z cytryny. Zagotowujemy, cedzimy, gotujemy bez przykrywki, aż sos odparuje i nieco zgęstnieje. Podajemy do mięsa, które dekorujemy natką.

Autor: Natalia Nowak-Bratek

Schab może być nie tylko jedną z wędlin na półmisku. Jeśli odpowiednio go doprawisz, stanie się również pysznym świątecznym obiadem. Polecamy z dodatkiem modrej kapusty, sałaty z sosem winegret lub sałatki waldorf.

Składniki:

kawałek (1 kg) schabu bez kości
sól
pieprz
1/4 szklanki miodu
1/2 łyżeczki tymianku
2 łyżki soku pomarańczowego
2 łyżki oliwy
1/2 szklanki bulionu z kurczaka

Sposób przygotowania:

Rozgrzewamy piekarnik do 190 st. Celsjusza. Mięso nacieramy solą i pieprzem, układamy w brytfannie. W miseczce mieszamy miód z sokiem, oliwą i tymiankiem, polewamy mięso. Do brytfanny wlewamy bulion. W najgrubszą część schabu wbijamy termometr kuchenny, pieczemy, aż temperatura wewnątrz mięsa wyniesie 65-66 st. Celsjusza. Trwa to od 45 minut do godziny. Podczas pieczenia co jakiś czas polewamy mięso powstającym sosem. Schab wyjmujemy, zawijamy w folię aluminiową i pozostawiamy, aby soki równomiernie się w nim rozłożyły. Sos z pieczenia przecedzamy (aby nie było w nim żadnych grudek), a następnie gotujemy tak długo, aż nieco zgęstnieje. Podajemy do schabu.

Autor: Natalia Nowak-Bratek

Dzięki gotowaniu w folii roladki z kurczaka są nie tylko lekkie, ale i bardzo soczyste. Możesz podać do nich zarówno puree (może być i z samych ziemniaków, i np. ziemniaczano-pietruszkowe), jak i ulubione ziemniaczane kluski. Jako dodatek sprawdzi się również delikatna kasza lub risotto. Spośród dodatków warzywnych wybierz coś, co nie przytłumi smaku kurczaka. Może być na przykład sałatka z delikatnym winegretem albo warzywa gotowane na parze, np. zielona fasolka, do której będzie pasował sos cytrynowo-imbirowy.

Składniki:

2 udka kurczaka
1 filet z piersi kurczaka
3 łyżki śmietany 18 procent
1 gałązka rozmarynu
sól
pieprz

Sos cytrynowo-imbirowy:
2 ząbki czosnku
1 łyżka oleju
starta skórka i sok wyciśnięty z jednej cytryny
2 łyżki imbiru startego razem ze skórką
1 czubata łyżka koncentratu bulionowego drobiowego
120 g cukru
40 g masła
1 łyżeczka posiekanego koperku

Sposób przygotowania:

Udka trybujemy, wycinamy kostki i odcinamy tłuszczyk (skórę zostawiamy nienaruszoną). Filet z piersi kurczaka kroimy, miksujemy razem ze śmietaną i rozmarynem, żeby powstał mus. Przyprawiamy solą i pieprzem. Masę rozkładamy na mięsie udek. Zwijamy jak najciaśniej, a potem każdą roladkę bardzo mocno owijamy folią spożywczą (możemy użyć wielu warstw folii - ważne, by roladki były zbite). Końce mocno związujemy. W szerokim rondlu gotujemy wodę, wkładamy roladki (powinny być zanurzone w wodzie i dość swobodnie pływać), gotujemy 20 minut. Sprawdzamy, czy nie dotykają dna - inaczej się przypalą. Wyjmujemy, studzimy. Odwijamy z folii i obsmażamy ze wszystkich stron na suchej patelni dla smaku i dla koloru.

Robimy sos cytrynowo-imbirowy: ząbki czosnku kroimy razem z łupinami, podsmażamy na oleju. Dodajemy skórkę i sok z cytryny oraz starty imbir, mieszamy. Smażymy 3-4 minuty. Dokładamy koncentrat bulionowy, wsypujemy cukier, wlewamy niewielką ilość wody. Dusimy na małym ogniu 10 minut, cały czas mieszając. Gorący sos przecedzamy przez sito, od razu dodajemy miękkie masło i szybko ubijamy na aksamitny sos. Wsypujemy koperek (dla koloru) i sprawdzamy, czy nie potrzeba więcej soku z cytryny. Obsmażone roladki kroimy na plastry, polewamy sosem cytrynowo-imbirowym.

Autor: Honorata Piwowarska

Zobacz również przepis na odświętne roladki z kurczaka w szynce dojrzewającej:

Miłośnikom karpia polecamy połączenie go z pokruszonymi piernikami. Do tego puree ziemniaczane, a także buraki - mogą być zasmażane lub w postaci sałatki. Pycha!

Składniki:

700 ml piwa (najlepiej ciemnego)
1 posiekana cebula
1 posiekana gałązka selera naciowego
1 listek laurowy
1 łyżeczka suszonego tymianku
1 łyżeczka soli
1 kg filetów z karpia pokrojonych na kawałki (takie na jeden kęs)
1/2 szklanki pokruszonych pierników (mogą być np. katarzynki bez polewy)
120 g masła

Sposób przygotowania:

Piwo wlewamy do rondla, dodajemy cebulę, selera, listek laurowy, tymianek i sól. Zagotowujemy, wkładamy kawałki ryby, zmniejszamy ogień do minimum, gotujemy 10-15 minut. Wyjmujemy karpia łyżką cedzakową, a do wywaru dodajemy pierniki. Gotujemy, aż się zupełnie rozpadną, przecieramy przez sitko. Sos zagotowujemy, dodajemy po kawałeczku zimne masło, stale mieszając - dzięki temu zgęstnieje, zrobi się gładki i lśniący. Sosem polewamy kawałki ryby i podajemy - można np. z purée ziemniaczanym.

Delikatne mięso królika najczęściej serwuje się w kremowych śmietanowych sosach albo w potrawce. Z powodzeniem można je również upiec, ale - podobnie jak kurczaka - dobrze je wcześniej zamarynować. Dzięki temu w trakcie pieczenia nie powinno się nadmiernie przesuszyć. Królika w musztardowej skorupce podawaj z wyrazistą sałatą, np. z dodatkiem rukoli.

Składniki:

1 królik podzielony na porcje
sól i grubo mielony pieprz
100-120 g surowego niewędzonego boczku pokrojonego w cienkie paseczki
150-200 g gęstej śmietanki 36%
70 g musztardy francuskiej
1 łyżka grubo pokrojonych listków świeżego tymianku
1 łyżka grubo pokrojonych listków świeżej szałwii
1 łyżka nasion brązowej lub żółtej gorczycy (pokruszonych w moździerzu)
4 ząbki czosnku pokrojone w plasterki
1 duży lub 2 małe listki laurowe

Sposób przygotowania:

Kawałki królika nacieramy solą i pieprzem, wkładamy do miski i dodajemy wszystkie pozostałe składniki. Bardzo dokładnie mieszamy - najlepiej rękami. Przykrywamy folią kuchenną i wstawiamy na noc do lodówki. Układamy kawałki królika na blasze, czekamy, aż dojdą do temperatury pokojowej. Obkładamy mięso marynatą i pieczemy 50 minut w 200 st. Celsjusza, odwracając mięso raz w połowie czasu pieczenia. Co jakiś czas warto posmarować mięso wypływającym sosem. Jeśli chcemy, aby kawałki mocniej się przyrumieniły, można na 2-3 ostatnie minuty włączyć opcję grillowania.

Autor: Anna Wrońska

Boczek sam w sobie nie jest najlżejszym daniem. Najlepiej podawaj go z warzywami, np. surówką z czerwonej kapusty. Świetnym dodatkiem będzie tu również mieszanka sałat z kwaśnym winegretem, np. z odrobiną musztardy.

Składniki:

1 mały pęczek tymianku
kilka gałązek rozmarynu
1 główka czosnku
100 ml oliwy
6 pomarańczy
2 kg surowego boczku ze skórą
sól i pieprz
500 ml cydru

Sos:
2 łyżeczki nasion kopru włoskiego
500 ml soku wyciśniętego z pomarańczy
180 ml octu balsamicznego
150 g lipowego miodu

Sposób przygotowania:

Nagrzewamy piekarnik do 220 st. Celsjusza. Miksujemy listki tymianku i rozmarynu, obrany czosnek oraz oliwę. Umyte i sparzone pomarańcze przekrawamy na połówki, układamy w dużej brytfance przecięciem do góry. Skórę na boczku nacinamy w kratkę, nacieramy mięso oliwą ziołową (nie nacieramy skóry, bo czosnek się przypali) i układamy boczek skórą do góry na pomarańczach. Oprószamy solą i pieprzem. Pieczemy godzinę, a potem zmniejszamy temperaturę do 160 st. Celsjusza, wlewamy do brytfanki cydr i pieczemy jeszcze godzinę. Jeśli skóra zacznie się przypalać, przykrywamy mięso folią aluminiową. Po godzinie zmniejszamy temperaturę do 110 st. Celsjusza i pieczemy kolejną godzinę. Przygotowujemy sos: nasiona kopru włoskiego podprażamy w rondlu, dodajemy resztę składników, doprowadzamy do wrzenia, zmniejszamy ogień i gotujemy, aż 2/3 sosu odparuje. Mięso dzielimy na porcje i podajemy z sosem.