Sałatka jarzynowa - polska, ale z Rosji?
Zazwyczaj zakłada się, że pierwowzór dzisiejszej sałatki jarzynowej to sałatka Olivier. Według licznych przekazów powstała ona około roku 1860, a jej twórcą był kucharz belgijskiego pochodzenia i ówczesny szef kuchni moskiewskiej restauracji Ermitaż - Lucien Olivier.
Początkowo nie była to ponoć sałatka warzywna, tylko bardzo złożona potrawa z kilku rodzajów mięs i podrobów (m.in. ozora, wędzonej kaczki), a także ryb, kawioru i kaparów. Jako dressing służył sos, przypominający dzisiejszy majonez, który powstawał z oliwy, octu i musztardy.
Według popularnej historii, sałatka tak zasmakowała bywalcom restauracji, że stała się jej flagowym daniem. Jeden ze współpracowników Oliviera - Ivan Ivanov - postanowił zaś wykraść recepturę mistrza. Gdy to zrobił, odszedł ponoć do restauracji Moskwa, w której zaczął podawać "sałatkę stołeczną" o podejrzanie podobnym składzie. Wkrótce zaś sprzedał recepturę kilku wydawnictwom.
Z czasem sałatka stała się popularna w większości rosyjskich domów pod nazwą "sałatka Olivier", jednak w trakcie zmieniła swój skład. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że składniki, z których pierwotnie powstawała były po prostu zbyt drogie i trudne do zdobycia dla większości Rosjan. W takiej uproszczonej postaci dotarła również do naszego kraju i już tu została.
Zobacz przepis na pyszną sałatkę jarzynową:
Sałatka warzywna - najważniejszy jest skład!
Jakie składniki powinny bezwzględnie znaleźć się w klasycznej polskiej sałatce jarzynowej? Co dom, to obyczaj, ale pewniaki to: marchewka, pietruszka, seler, a także jajka. No i oczywiście majonez.
Mniej oczywiste składniki, których nie dodaje się do sałatki w każdym domu to: ziemniaki, kiszone ogórki, jabłka, cebula lub por, konserwowy groszek, a także musztarda. W zależności od rodzinnych tradycji, w niektórych domach w sałatce możemy znaleźć również inne dodatki, na przykład ketchup, kukurydzę lub marynowane pieczarki (więcej na ten temat: Z groszkiem, marynowanymi pieczarkami, bez ziemniaków. Czy istnieje jedyny słuszny przepis na sałatkę jarzynową? Sprawdzamy).
Sałatka jarzynowa - jak ją przygotować?
By przygotować sałatkę jarzynową, będziemy potrzebować ugotowanych warzyw. Jak to zrobić dobrze? Według jednej z metod warzywa gotuje się po prostu razem w wodzie, a następnie dobrze studzi, obiera i kroi. Zgodnie z drugą, warzywa na sałatkę powinny pochodzić z rosołu. To zresztą bardzo dobry pomysł na ich wykorzystanie i nie marnowanie resztek (mięso z rosołu możecie z kolei wykorzystać na przykład do zrobienia tych pasztecików z naszego przepisu)
Jak ułatwić sobie krojenie składników? Wiele osób wykorzystuje w tym celu... krajalnicę do jajek. Miękkie warzywa można w ten sposób posiekać w niemal idealnie równą kosteczkę. Niestety, ta sztuka nie uda się już z ogórkami, cebulą czy jabłkami, ale i tak pracy zostanie mniej, niż gdybyśmy wszystko siekali za pomocą noża.
Do posiekanych składników wystarczy dodać majonez, doprawić solą i pieprzem (ewentualnie również musztardą), a następnie wszystko porządnie wymieszać i sałatka gotowa. Najlepiej jednak nie jeść jej od razu, tylko odstawić na kilka godzin (a jeszcze lepiej całą noc) do lodówki, by smaki składników dobrze się połączyły.
Sałatka jarzynowa - przepis tradycyjny
Składniki:
- 4 marchewki
- 2 pietruszki
- 1 średni ziemniak (opcjonalnie)
- 1/2 niedużego selera
- 4 ogórki kiszone lub konserwowe
- 1 cebula lub nieduży por
- 2 jajka na twardo
- 1 jabłko
- 1 puszka groszku konserwowego
- 4 czubate łyżki majonezu
- sól
- pieprz
Sposób przygotowania:
- Marchewkę, pietruszkę, selera i ziemniaka obierz, zalej wodą, posól i ugotuj. W zależności od tego, jak lubisz, ugotuj do miękkości lub pozostaw lekko twarde.
- Cebulę, jabłko i ogórki obierz ze skórki, a jajka ze skorupek. Wszystkie składniki pokrój w grubą lub drobną kostkę, w zależności od tego, jak lubisz.
- Groszek wyjmij z puszki i odsącz na sitku.
- Wszystkie składniki przełóż do miski i wymieszaj. Dodaj majonez, wymieszaj i dopraw solą i pieprzem.
Rady:
- Sałatkę możesz wykonać z warzyw, które posłużyły np. do ugotowania wywaru czy rosołu.
- Niektórzy zamiast groszku dodają fasolę, są też wersje z kukurydzą i papryką.
- Kompozycja sałatki zależy od upodobań, można ją doprawić słodką sproszkowaną papryką lub curry.
Autor: Maria Szkop (przepis pochodzi z magazynu "Palce Lizać")
Zobacz również inne nasze przepisy na sałatkę jarzynową:
