Jakie potrawy wigilijne na Kaszubach podaje się na początek wieczerzy?
Zastanawiając się, jakie potrawy wigilijne je się na Kaszubach, warto wiedzieć, że wieczerza wigilijna jest w tym regionie stosunkowo nowym zjawiskiem. Dawniej rodziny gromadziły się tu wspólnie dopiero w pierwszy dzień świąt, jednak pod wpływem kościoła katolickiego i na Kaszubach zagościły tradycje wigilijne. Choć w większości polskich domów króluje w ten wieczór zupa grzybowa bądź czerwony barszcz, na kaszubskich stołach w wigilijny wieczór pojawia się raczej zupa brzadowa bądź rybna. Oto przepisy.
Zupa brzadowa
Składniki:
- 100 gramów suszonych wiśni,
- 150 gramów suszonych moreli,
- 300 gramów wędzonych śliwek,
- 150 gramów wędzonych gruszek,
- 10 goździków,
- szczypta cynamonu,
- cukier do smaku (opcjonalnie),
- 2 litry wody.
Dodatkowo, na kluseczki: 150 gramów mąki pszennej, pół szklanki przegotowanej, ciepłej wody i szczypta soli.
Suszone i wędzone owoce zalać zimną wodą, moczyć przez minimum godzinę (można zostawić na noc). Następnie dodać goździki, a owoce pokroić na mniejsze części. Gotować na małym ogniu do miękkości owoców. W razie potrzeby dosłodzić. Do miski wsypać mąkę i sól, stopniowo dodawać wodę, wyrobić ciasto, które nie będzie się lepiło do dłoni. Ciasto rwać na małe kawałki i wrzucać do zupy – kluseczki ugotują się prawie natychmiast. Zupę podawać lekko schłodzoną, z gotowanymi ziemniakami.
UWAGA: Mączne kluseczki można też zastąpić kluseczkami z ziemniaków: zetrzeć ziemniaki na tarce, wymieszać z mąką, odrobiną śmietanki i szczyptą soli, kłaść łyżką na gotujący się wywar.
Zupa rybna po kaszubsku
Składniki:
- pół kilograma filetów z dorsza (lub innej białej ryby),
- 1 fenkuł,
- 5 łodyg selera naciowego,
- 2 marchewki,
- 1 mała cebula,
- pół litra wywaru warzywnego, rybnego lub wody,
- 4 ziarenka ziela angielskiego,
- 2 liście laurowe,
- 1 ząbek czosnku,
- 3 łyżki oliwy,
- odrobina soku z cytryny,
- sól, pieprz do smaku.
Fenkuł umyć, pokroić w paski. Łodygi selera naciowego pokroić w kostkę. Marchewkę i cebulę obrać i pokroić w kosteczkę. Oliwę rozgrzać w rondlu, wrzucić pokrojone warzywa, dodać liście laurowe i ziele angielskie, dusić na małym ogniu około 15 minut, mieszając od czasu do czasu. Na koniec dodać przeciśnięty przez praskę czosnek oraz doprawić solą. Warzywa podlać wywarem lub wodą, zagotować. Filety z dorsza pokroić na kawałki, dodać do zupy, gotować przez 3 do 5 minut. Zupę doprawić sokiem z cytryny i świeżo zmielonym pieprzem.
Dania wigilijne na Kaszubach: ryby przede wszystkim
Dania wigilijne na Kaszubach z reguły są postne i sięgają głównie po płody rolne (groch, fasolę, mak, ziemniaki, kapustę, suszone owoce), runo leśne (suszone grzyby) oraz ryby. Na całym obszarze obowiązkową potrawą wigilijną są śledzie, jednak w wielu miejscach popularnością cieszą się też inne ryby i dania rybne.
Składniki:
- 5 filetów śledziowych (matiasów),
- 3 czerwone cebule,
- garść suszonych śliwek,
- łyżka octu winnego czerwonego,
- 4 łyżki koncentratu pomidorowego,
- 5 łyżek oleju roślinnego,
- łyżeczka cukru,
- pół łyżeczki gorczycy,
- 2 liście laurowe,
- 4 ziarna ziela angielskiego,
- szczypta pieprzu,
- szczypta majeranku (opcjonalnie).
Śledzie wymoczyć w wodzie lub mleku, wyjąć, osuszyć i pokroić na kawałki o szerokości 2-3 centymetrów. Cebule obrać i pokroić w drobną kostkę. Olej rozgrzać na patelni, wrzucić cebulę i podsmażać tak, by się zeszkliła ale nie zrumieniła. Dodać do niej pokrojone w plasterki śliwki, łyżeczkę cukru, ziele angielskie, gorczycę, liście laurowe oraz szczyptę pieprzu (opcjonalnie majeranek). Całość zamieszać i podsmażać kilka minut. Pod koniec dodać ocet i koncentrat pomidorowy. Jeszcze ciepłą zawartość patelni przekładać do słoika na przemian ze śledziami. Po przestudzeniu zakręcić słoik i odstawić do lodówki. Śledzie po kaszubsku będą gotowe do jedzenia następnego dnia. Można je przechowywać w lodówce do 10 dni.
Tradycyjne potrawy wigilijne na Kaszubach: nie obędzie się bez deseru
Tradycyjne potrawy wigilijne na Kaszubach to nie tylko zupy oraz dania przygotowywane z ryb. Na uwagę zasługuje również kaszubski deser, który przyrządzany jest z dodatkiem miodu, a o którego niezwykłej konsystencji decyduje znajdująca się w nim marchew.
Miodny kuch
Składniki:
- 4 jajka,
- szklanka cukru,
- 2 szklanki mąki pszennej,
- 2 łyżeczki mielonego cynamonu,
- 2 łyżeczki sody oczyszczonej,
- 1 szklanka oleju,
- 2 łyżki płynnego miodu,
- 2 średniej wielkości marchewki,
- ulubione bakalie (orzechy, żurawina, suszone śliwki),
- tabliczka gorzkiej lub mlecznej czekolady,
- 50 ml tłustej śmietanki.
Jajka ubić na puszystą pianę i stopniowo dodawać cukier. Następnie dodać miód i delikatnie wymieszać. Mąkę wymieszać z sodą oczyszczoną i cynamonem, dodawać do masy na przemian z olejem, ciągle delikatnie mieszając. Marchewkę zetrzeć na drobnych oczkach, bakalie posiekać, dodać do masy (odrobinę bakalii zostawić do dekoracji). Wymieszać i przełożyć do keksówki wysmarowanej tłuszczem lub wyłożonej papierem do pieczenia. Piec w piekarniku nagrzanym do 180 stopni Celsjusza przez około godzinę. Upieczone ciasto wyjąć z piekarnika i ostudzić. Czekoladę rozpuścić w kąpieli wodnej ze śmietanką, polać ciasto, ozdobić resztą bakalii.
Potrawy wigilijne na Kaszubach [lista]
Oto typowe potrawy wigilijne na Kaszubach – lista nie jest długa, ale zawiera potrawy charakterystyczne dla tego właśnie regionu Polski:
- brzad – zupa przyrządzana z suszonych owoców, z dodatkiem startych lub gotowanych ziemniaków,
- zupa brukwiowa,
- zupa rybna,
- śledzie po kaszubsku,
- pierogi rybne,
- solone śledzie z kartoflami w łupinach,
- węgorz po kaszubsku,
- śledzie w kapuście,
- sieja z grzybami,
- kluski z ucieranym makiem,
- kapusta z suszonymi grzybami,
- miodny kuch,
- pierniki,
- serniki.
Zobacz też: Idealne ciasto na pierogi. 5 najczęstszych błędów, przez które się nie udaje
