Kulebiak to nic innego jak duży, drożdżowy pieróg, który wyglądem przypomina roladę. Pieróg wypełniony jest przeważnie farszem kapuściano-grzybowym, mięsnym a czasem rybnym. Wykonany jest najczęściej z ciasta półkruchego, a niekiedy z drożdżowego. Pomimo słowiańskiego pochodzenia tej potrawy, przypuszcza się, że nazwa "kulebiak" wywodzi się od niemieckiego słowa "Kohlgeback", oznaczającego ciasto nadziewane kapustą .
Oryginalny kulebiak wywodzący się z kuchni rosyjskiej był przygotowywany wyłącznie z ciasta drożdżowego i nadziewany farszem: z kapusty, kaszy gryczanej, jajek na twardo i gotowanych ryb. Dziś kulebiak przyrządzany jest na wiele sposobów: z kapustą i grzybami, niekiedy nadziewany farszem mięsnym (z mięsa mielonego lub z wątróbki, łososiem czy pieczarkami. Najłatwiejszym sposobem na wykonanie kulebiaka jest przygotowanie go z gotowego ciasta francuskiego, które bez problemu dostaniemy w każdym sklepie. A jeśli marzy nam się tradycyjny kulebiak? Podpowiadamy jak go przygotować.
Ciasto na kulebiaka możemy również przygotować od podstaw – dlatego warto sprawdzić jednen z lepszych przepisów na tą potrawę. Tutaj znajdziesz przepis na tradycyjnego kulebiaka wg Magdy Gessler z farszem mięsnym.
Dla osób przyrządzających kulebiaka z kapustą i grzybami przedstawiamy poniższy sprawdzony przepis:
Składniki na 2 kulebiaki
Ciasto drożdżowe:
Nadzienie:
oraz 1 żółtko.
Przygotowanie:
Zacznijmy od rozczynu z drożdży: pokrus je do kubka, dodaj łyżeczkę cukru i rozetrzyj do rozpuszczenia. Dodaj 2 łyżki mąki oraz pół szklanki mleka i dokładnie wymieszaj. Odstaw do wyrośnięcia na około 15 minut.
Do miski wsyp resztę mąki, dodaj rozczyn i resztę mleka. Dodaj sól oraz jajka i zacznij delikatnie mieszać wszystkie składniki łyżką.
Gdy zgrubnie się połączą, dodaj roztopione masło lub olej i zacznij wyrabiać składniki. Wyrabiaj ciasto przez ok. 10-15 minut aż będzie gładkie i elastyczne. Następnie uformuj kulę, umieść ją w misce i odstaw w ciepłe miejsce na ok. 1 godzinę do wyrośnięcia.
Suszone grzyby najlepiej zalać zimną wodą i zostawić na noc przed przygotowaniem kulebiaków. Jeśli o tym zapomnimy, można ten proces przyspieszyć. Grzyby suszone trzeba włożyć do większego garnka, zalać 1 szklanką gorącej wody, dodać listek laurowy i ziele angielskie. Dodać kiszoną kapustę, wymieszać i zagotować. Przykryć i gotować do miękkości przez ok. 30 minut. W międzyczasie od czasu do czasu zamieszać. Zdjąć pokrywkę z garnka i gotować jeszcze przez ok.10 minut, żeby odparować płyn. Następnie dodać kminek i majeranek, usunąć ziele angielskie i listek laurowy. Wyjąć na deskę i posiekać drobno. Do farszu potrzebujemy jeszcze cebuli. Trzeba ją obrać i pokroić w kosteczkę, a następnie wrzucić na rozgrzany na patelni olej. Smażyć na delikatnym ogniu przez ok. 8 minut aż cebula będzie szklista i lekko zrumieniona. Do tak przygotowanej cebuli należy dodać posiekaną kapustę i mieszając smażyć przez ok. 5 minut. Odstawić z ognia i ostudzić. Farsz do kulebiaków jest gotowy.
Przygotowane wcześniej ciasto drożdżowe wyłożyć na stolnicę i chwilę powyrabiać, następnie podzielić na dwie części. Rozwałkować pierwszy kawałek ciasta na prostokąt o wymiarach ok. 30 x 35 cm, wyłożyć połowę nadzienia zachowując ok. 1,5 cm wolnego brzegu.
Następnie zwinąć roladę wzdłuż dłuższego boku i zlepić brzegi, położyć na natłuszczonym papierze do pieczenia. Wierzch posmarować żółtkiem roztrzepanym z 1 łyżką wody, posypać kminkiem i zawinąć w papier do pieczenia zostawiając w środku ok. 2 cm wolnej przestrzeni na wyrośnięcie ciasta. Powtórzyć z drugim kawałkiem ciasta.
Obydwa kulebiaki (wraz z papierem) położyć łączeniem do dołu na dużej blaszce do pieczenia i odstawić na ok. 20 minut do podrośnięcia. Ciasto można naciąć ukośnymi linkiami lub krzyżykami.
Piec przez ok. 45 minut w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C, aż się zarumienią. Kroić po lekkim ostygnięciu.
Wskazówki:
W wersji codziennej, mniej świątecznej, grzyby leśne można zastąpić pieczarkami. Wierzch kulebiaka możemy posypać także makiem, sezamem lub czarnuszką.
Składniki na jednego kulebiaka:
Sposób przygotowania:
Czosnek kroimy w cienkie plastry, cebulę w kostkę. Podsmażamy przez 1-2 minuty na rozgrzanym oleju. Dodajemy namoczone wcześniej i obgotowane grzyby (sposób przygotowania grzybów znajdziesz we wcześniejszej części tekstu), tymianek i mieszamy. Wrzucamy kapustę, przyprawiamy kminkiem, pieprzem i solą, a następnie mieszamy. Nasz farsz jest gotowy.
Na płat ciasta francuskiego wykładamy farsz, zostawiamy 2 cm marginesu z każdej strony. Jajko roztrzepujemy, smarujemy nimi boki ciasta. Zawijamy trzy boki do środka, następnie tworzymy roladę. Kulebiaka kładziemy na wyłożoną papierem do pieczenia formę. Z wierzchu również smarujemy jajkiem, nacinamy ukośne linie lub krzyżyki. Pieczemy przez 45 minut w 180°C. Wiersz kulebiaka możemy posypać kminkiem, sezamem, czarnuszką lub makiem.
Kulebiaki z farszem wegetariańskim świetnie będą pasować do klasycznego czerwonego barszczu. Przepis znajdziesz tutaj.
Ciasto do kulebiaków z mięsem przygotowujemy tak samo jak do ich wersji wegetariańskiej, można skorzystać z gotowego ciasta francuskiego lub samodzielnie przygotować ciasto drożdżowe. A co z farszem? Ten do kulebiaka może być taki sam jak do pierogów z mięsem czy krokietów.
Składniki:
Na patleni podsmażyć pieczarki z cebulą aż się zarumienią, dodać ugotowane i zmielone mięso. Przełożyć do miski, wymieszać z przyprawami i bułką. Jeśli farsz wydaje się zbyt suchy, można dodać do niego kilka łyżek bulionu. Tak przygotowany farsz układamy na cieście jak w przypadku kulebiaków wegetariańskich. Smacznego!
Zobacz też: Makowiec w kształcie gwiazdy - pyszne i efektowne ciasto, idealne na świąteczny stół