Jakie potrawy wigilijne na Podhalu idą na pierwszy ogień?
Jakie potrawy wigilijne na Podhalu podawane są podczas wieczerzy? Wigilijna uczta rozpoczyna się od wspólnej modlitwy i dzielenia się opłatkiem, potem zaś na stole pojawia się postna kwaśnica, barszcz z kwaszonych buraków z fasolą, bądź zupa grzybowa.
Kwaśnica wigilijna
Składniki:
- pół kg kiszonej kapusty,
- garść suszonych grzybów,
- 5 ziemniaków,
- marchewka,
- pietruszka,
- pół selera,
- 2 łyżki masła,
- łyżka mąki,
- sól, pieprz do smaku.
Grzyby namoczyć na noc. Ziemniaki, marchewkę, pietruszkę i seler obrać, pokroić w kostkę, ugotować w posolonej wodzie. Grzyby ugotować osobno, w wodzie, w której się moczyły, z dodatkiem łyżki masła. Kapustę poszatkować i również osobno ugotować. Grzyby pokroić i wraz z wywarem dodać do kapusty, dorzucić ugotowane warzywa, doprawić solą i pieprzem. Rozgrzać na patelni łyżkę masła, dodać mąkę, wymieszać, podsmażyć. Przełożyć do zupy, wymieszać i jeszcze chwilę gotować.
Barszcz z kwaszonych buraków z fasolą
Składniki:
- 1 kg kiszonych buraków,
- zakwas z buraków,
- bulion warzywny,
- 1 surowy burak,
- 1 twarde, winne jabłko (może być reneta),
- kilka suszonych grzybów,
- pół szklanki soku jabłkowego,
- 3 suszone (nie wędzone) śliwki z pestkami,
- duży ząbek czosnku,
- kilka liści laurowych,
- ziele angielskie,
- sól, pieprz, cukier, opcjonalnie ocet z marynowanych grzybów do smaku.
Kiszone buraki odcedzić, zakwas zachować. Odcedzone buraki włożyć do garnka, zalać litrem wody, gotować około godziny, odcedzić, płyn zachować. Surowego buraka obrać, pokroić w kostkę, dodać bulion warzywny, liście laurowe i ziele angielskie, gotować na małym ogniu. Pod koniec gotowania dodać wywar z gotowania kiszonych buraków, pokrojone w ćwiartki jabłko ze skórką, suszone grzyby, śliwki i czosnek. Gotować kolejne 20 minut, doprawić zakwasem buraczanym, sokiem jabłkowym, solą, cukrem i pieprzem wedle uznania. Podgrzać, ale nie dopuścić już do zagotowania. Odstawić na kilka godzin w chłodne miejsce (np. na noc). Po tym czasie zupę przecedzić, ostrożnie podgrzać i w razie potrzeby doprawić. Podawać z ugotowaną fasolą.
Dania wigilijne na Podhalu: co w górach je się jako danie główne?
Dania wigilijne na Podhalu przyrządzane są przede wszystkim z ziemniaków i podhalańskich serów. Na stole królują więc bukty (czyli kopytka), moskole (czyli placki pieczone na blasze lub patelni), kłóty (tj. kapusta z ziemniakami), nie może zabraknąć również pierogów z kapustą czy smażonej ryby. O ile w całej Polsce największą popularnością cieszy się karp, o tyle na Podhalu palmę pierwszeństwa dzierży lokalny pstrąg.
Moskole
Składniki:
- 1 kg ugotowanych ziemniaków,
- 2 szklanki mąki pszennej,
- 1 szklanka kefiru lub maślanki,
- 2 jajka,
- sól, pieprz do smaku.
Ugotowane i ostudzone ziemniaki zmielić, dodać kefir lub maślankę, sól, pieprz oraz mąkę i jajka, dokładnie wymieszać. Powstałą masę wyjąć na przyprószoną mąką stolnicę, wyrobić sprężyste ciasto. Ciasto rozwałkować na placek o grubości 2 centymetrów, wyciąć owalne moskole. Na rozgrzanej patelni smażyć placuszki z jednej i z drugiej strony do uzyskania złocistego koloru. Podawać np. z dodatkiem pokruszonej bryndzy i stopionego masła.
Tradycyjne potrawy wigilijne na Podhalu: słodycz miodu to podstawa
Tradycyjne potrawy wigilijne na Podhalu to nie tylko kwaśnica, barszcz, pierogi z kapustą czy smażony pstrąg. Na wigilijnym stole obowiązkowo pojawiają się też kluski z makiem i miodem czy kołoce z serem. Potrawom wigilijnym słodyczy dodaje miód, ciekawym podhalańskim zwyczajem jest też spożywanie opłatka z miodem.
Kluski z makiem i miodem
Składniki:
- 200 gramów makaronu łazanki,
- 250 gramów maku,
- 250 ml mleka,
- 50 gramów rodzynek,
- 50 gramów orzechów włoskich,
- 50 gramów migdałów,
- 40 gramów skórki pomarańczowej,
- 3 łyżki miodu.
Mak wsypać do garnka, zalać gorącym mlekiem. Po około 30 minutach dwukrotnie zmielić go przy pomocy maszynki do mielenia mięsa. Do zmielonego maku dodać miód, rodzynki, skórkę pomarańczową oraz posiekane bakalie. Dokładnie wymieszać i odstawić. Łazanki ugotować, odcedzić, wymieszać z masą makową. Przełożyć do salaterki, wstawić na kilka godzin do lodówki.
Podhalańska kołatanka
Składniki:
- 3 szklanki kaszy jęczmiennej,
- 2 brukwie,
- 4 łyżki miodu,
- szczypta soli.
Brukiew obrać i gotować do miękkości w osolonej wodzie, następnie pokroić w kostkę. Kaszę ugotować w sześciu szklankach wody, mieszając by się nie przypaliła. Ugotowaną kaszę wymieszać z pokrojoną brukwią, posolić, dodać miód, wymieszać. Podawać na zimno.
Potrawy wigilijne na Podhalu [lista]
Oto lista przedstawiająca najczęściej podawane potrawy wigilijne na Podhalu:
- opłatek z miodem,
- barszcz z kwaszonych buraków z fasolą,
- kwaśnica wigilijna,
- zupa grzybowa,
- bukty (ziemniaczane kopytka),
- moskole,
- kłóty (kapusta z ziemniakami),
- kwaszona kapusta z grochem,
- pierogi z kapustą,
- gołąbki z ziemniakami i bryndzą,
- karp pieczony,
- pstrąg pieczony,
- śledzie,
- podhalańska kołatanka,
- kluski z makiem i miodem,
- kołoce z serem.
Zobacz też: Kulebiak - przepis tradycyjny. Kulebiak z kapustą i grzybami czy kulebiak z mięsem?
