Grzyb "dwa w jednym" - i jadalny i trujący. Gdzie szukać siniaków i jak wyglądają?

Kiedy słyszymy nazwę "borowik", od razu przychodzi nam na myśl prawdziwek, czyli najszlachetniejszy grzyb polskich lasów. Jednak przecież borowików jest wiele, choćby borowik sosnowy, ceglastopory, wysmukły, czy szatański. Dziś jednak opowiemy wam o innym borowiku, którego pieszczotliwie nazywa się "świniakiem" lub "siniakiem". Jak wygląda modroborowik ponury i co zrobić, kiedy na niego trafimy?

Więcej grzybowych ciekawostek znajdziesz na naszej stronie głównej Gazeta.pl

Podczas wyprawy na grzyby wytężamy wzrok w poszukiwaniu najpiękniejszych i najsmaczniejszych okazów. Mamy szczęście, że polskie lasy obfitują w różnorodne gatunki i w zależności od miejsca i regionu, grzybiarze mogą niemal koszami wynosić z lasu pyszne kurki, dostojne kanie, podgrzybki, rydze i borowiki. Jednak z tymi borowikami jest różnie, ponieważ borowików jest od groma, a prawdziwkiem jest tylko jeden - borowik szlachetny i to on jest najbardziej pożądany. Co jednak zrobić, kiedy, gdy na naszej drodze na jednej nodze stanie inny borowik?

Zobacz wideo

Siniak, świniak, czarci grzyb. Przed państwem modroborowik ponury

Mianem siniaka określa się borowika ponurego z bardzo prostego powodu - miąższ grzyba sinieje pod wpływem dotyku. Takim samym mianem określa się także inne grzyby, między innymi piaskowca modrzaka, ale o nim jeszcze kiedyś napiszemy. Borowik ponury to grzyb dwa w jednym - trujący i jadalny.

Wygląda dość niepozornie i na pierwszy rzut oka faktycznie przypomina niektóre borowiki lub goryczaki żółciowe. Występuje niemal w c całej Europie, Ameryce Północnej, Japonii i Australii. W Polsce nie występuje licznie, jednak nie jest objęty ochroną. Nie jest grzybem wybrednym, chociaż najczęściej rośnie na podłożach wapiennych, w towarzystwie buków, świerków i sosen, ale także leszczyn. 

Modroborowik ponury. Jak wygląda?

Kapelusz tego grzyba może osiągać do 20 cm średnicy. U młodych osobników jest półkolisty, z czasem wzrostu grzyba staje się rozłożysty lub lekko wywinięty. Przybiera barwę od beżowego, przez jasnobrązową do ciemnooliwkowej. Pod kapeluszem są rurki, które ciemnieją pod wpływem dotyku. Trzon borowików ponurych jest przysadzisty, pękaty z charakterystyczną siateczką. U młodych grzybów kremowożółty, u starszych przywiera barwę pomarańczową lub pomarańczowo czerwoną. Trzon może osiągać wysokość do 15 cm. Borowiki ponure występują od późnego czerwca do listopada. 

Siniak to potoczna nazwa borowika ponurego.
Siniak to potoczna nazwa borowika ponurego. Vankich1 / shutterstock.com

Czy siniaki można jeść?

Borowiki ponure są jadalne, ale tylko po długiej i rzetelnej obróbce termicznej. Żeby mieć pewność, że nie zawierają już toksycznych substancji, należy je długo gotować, najlepiej w trzech wodach. Źle przyrządzone siniaki mogą spowodować silne zatrucie pokarmowe. Nie wolno ich także łączyć z alkoholem, ponieważ związki chemiczne zawarte w miąższu w połączeniu z alkoholem mogą uszkodzić wątrobę. Te grzyby powinni zbierać tylko doświadczeni grzybiarze i jeśli spotkacie na swojej drodze ponuraka, najlepiej zasięgnijcie porady mykologa, by nie zrobić sobie krzywdy. Mimo wszystko nie polecamy jednak jedzenia grzybów, które definitywnie nie są jadalne.

Więcej o: