Jeśli ktoś chociaż raz jadł kotlety z kani, ten wie, że trudno o smaczniejsze grzyby. Kanie rosną od czerwca do października, najczęściej na łąkach, pastwiskach, polanach i w przydrożnych rowach. Mają cienki, dość długi trzon oraz rozłożysty kapelusz z charakterystycznym, ciemniejszym uwypukleniem na środku (stąd nazwa czubajka). Niestety, nieco podobne do czubajki kani są najbardziej trujące ze wszystkich grzybów.
Trujące grzyby podobne do kani. Jak odróżnić czubajkę od muchomora?
Bez wątpienia najbardziej podobnym do kani grzybem jest najbardziej trujący gatunek, czyli muchomor sromotnikowy (zielonawy). Jeśli na swojej drodze spotkasz młode, jeszcze nierozwinięte grzyby, które według ciebie są właśnie kaniami, lepiej poczekaj kilka dni, aż się rozwiną. Wtedy nie pomylisz ich z muchomorem, ponieważ już na pierwszy rzut oka będziesz widzieć różnicę.
Pierwszą różnicą między czubajką kanią a muchomorem sromotnikowym jest kapelusz. Dojrzałe osobniki czubajek mają mocno łuszczące się kapelusze, z kolei u muchomora łatki są niewielkie lub w ogóle nie występują. Oba te grzyby mają także nieco inny kształt kapelusza. Kanie na środku mają zgrubienie, które z czasem przybiera formę brązowej plamy, kiedy kapelusz w pełni się już rozwinie i przyjmie formę dysku.
Kolor kapelusza kani jest zazwyczaj jasnobrązowy z ciemniejszymi łuskami. Kapelusz muchomora najczęściej jest jednolity, gładki, jasny, lekko opalizujący na kolor beżowooliwkowy. Blaszki muchomora sromotnikowego są białe, w przypadku kani natomiast blaszki przybierają kolor od beżowego do jasnobrązowego.
Nie tylko kapelusz
Oba grzyby możesz odróżnić, zwracając uwagę na trzon. Cechą, która je łączy, jest pierścień występujący na trzonie. Jednak w przypadku kani pierścień jest "wędrujący", czyli dający przesunąć się wzdłuż trzonu i skierowany ku górze. W przypadku sromotnika pierścień jest stały i zwisający. Ma też bardziej zwartą, kołnierzykowatą budowę.
Bulwa także pozwoli nam odróżnić kanię od trującego "bliźniaka". Podstawa trzonu muchomora sromotnikowego jest zgrubiała i tworzy bulwę, która wyrasta z tzw. pochewki, przypominającej kieszonkę. Łatwo to sprawdzić, odsłaniając ściółkę. W przypadku kani taka kieszonka nie występuje.
Pamiętaj, że na grzybobraniu obowiązuje jedna, bardzo ważna zasada. Jeśli nie jesteś w stu procentach pewien, czy spotkany grzyb jest jadalny, nie zbieraj go. Jeśli masz wątpliwości, zrób zdjęcie i wyślij do osoby, która zna się na grzybach, do mykologa lub sprawdź w atlasie grzybów, który zawsze warto mieć przy sobie podczas spaceru po lesie. Pamiętaj także, że z pomocą w rozpoznaniu trujących grzybów przyjdą też pracownicy pobliskiego centrum sanitarno-epidemiologicznego. Sprawdź, kiedy są dyżury i korzystaj z nich, by nie popełnić błędu, który może być opłakany w skutkach.
