Warzywa są nieodłącznym elementem zdrowej diety, dostarczając organizmowi niezbędnych witamin, minerałów i błonnika. Różnorodne metody przygotowania - gotowanie, smażenie, pieczenie czy jedzenie na surowo - mają wpływ na ich wartości odżywcze. Chociaż wiele osób zna ich zalety, nie zawsze wiadomo, w jakiej formie są najzdrowsze. Przybliżymy ten temat na najpopularniejszych przykładach.
Jak podaje zdrowie.gazeta.pl, brokuły są bogate w witaminy C, K oraz błonnik, a także związki antyoksydacyjne, które wspierają układ odpornościowy i mogą chronić przed chorobami nowotworowymi. Surowe kawałki są pełne w mirozynazę - enzym, który w połączeniu z glukorafaninem wytwarza sulforafan, substancję broniącą organizm przed wolnymi rodnikami. Niestety, gotowanie brokułów może go zniszczyć. Metoda przygotowywania na parze jest jednak polecana. Sulforafan, który jest aktywowany przez obróbkę, ma pozytywny wpływ na zdrowie, wspomagając procesy detoksykacji w organizmie.
Marchew jest źródłem beta-karotenu, który jest korzystny dla zdrowia oczu i wspomaga odporność. Surowe warzywo zawiera dużą ilość witamin i minerałów, a niski indeks glikemiczny sprawia, że jest doskonałym wyborem dla osób dbających o poziom cukru we krwi. Z kolei gotowanie zwiększa dostępność beta-karotenu, co sprawia, że jego przyswajalność przez organizm wzrasta. Właśnie dlatego warto spożywać ją zarówno na surowo, jak i po obróbce termicznej.
Pomidory to jedno z najczęściej spożywanych warzyw na świecie, pełne witaminy C, likopenu i innych cennych składników. Surowe zawierają tomatynę, toksyczny związek, który może wywoływać objawy zatrucia w dużych ilościach. Dlatego najlepiej spożywać dojrzałe, czerwone egzemplarze. Proces gotowania nie tylko usuwa tomatynę, lecz także zwiększa zawartość likopenu - silnego przeciwutleniacza, który wspiera układ krwionośny i zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych. Przygotowywanie ich pozwala także na lepszą absorpcję tego składnika, szczególnie w połączeniu z oliwą.
Buraki wspierają układ odpornościowy i krwionośny. Surowe są bogate w witaminę C oraz minerały, takie jak magnez i potas. Jak możemy przeczytać na zdrowie.gazeta.pl, zawierają również betaninę, która działa przeciwnowotworowo. Niestety, gotowanie prowadzi do utraty części składników odżywczych. Dlatego najlepszym sposobem jest jedzenie ich na surowo, np. w postaci soku, sałatek lub w połączeniu z innymi warzywami. Pieczenie jest bezpieczne i pozwala zachować wartości odżywcze.
Na surowo jest doskonałym dodatkiem do sałatek, kanapek czy smoothie, ale ma pewne ograniczenia. Zawiera szczawiany, które mogą powodować kamicę nerkową przy spożywaniu go w nadmiarze. Obróbka termiczna (np. duszenie na oliwie) rozkłada niechciane związki, jednocześnie uwalniając więcej żelaza, wapnia i magnezu. Dlatego dla lepszego wchłaniania tych składników, warto spożywać szpinak w takiej formie.
Cebula jest bogata w przeciwutleniacze, witaminy C i B6. Na surowo jest doskonała na poprawę odporności, ale może być również ciężkostrawna, szczególnie dla osób z wrażliwym żołądkiem. Obróbka termiczna wcale nie zmienia jej zdrowotnych właściwości, a może poprawić jej strawność. Pieczona, smażona lub duszona zachowuje zalety, zmniejszając jednocześnie intensywny, ostry smak.