Uprawa marchwi w ogrodzie
Marchew to warzywo korzeniowe, które jest cenione za walory smakowe oraz bogatą zawartość beta-karotenu (prowitaminy A), wpływającej pozytywnie na narząd wzroku. Zawiera także wiele innych witamin (witaminy z grupy B, E, H, K i PP) i minerałów (żelazo, fosfor, magnez, wapń, potas). Może być spożywana przez cały rok - na surowo, gotowana, w rozmaitych przetworach. Można z niej przygotowywać potrawy niskokaloryczne.
Najważniejsze w uprawie marchwi jest dobre przygotowanie podłoża, a potem dbanie o utrzymanie umiarkowanej wilgotności podłoża i regularne odchwaszczanie. Pod wysiew wybieramy stanowisko nasłonecznione, ponieważ warzywa uprawiane w cieniu mają słabo wyrośnięte, zniekształcone i źle wybarwione korzenie. Warzywo to potrzebuje gleb lekkich, piaszczysto-gliniastych, żyznych, średnio wilgotnych. Marchew uprawiać należy w drugim roku po zastosowaniu obornika. Roślina ta nie ma dużych wymagań w stosunku do temperatury – optymalna wynosi 15–20°C. Przy temperaturze poniżej 10°C zachodzi proces jaryzacji (okres chłodu umożliwiający zakwitnięcie).
Podczas wzrostu marchew należy regularnie podlewać i odchwaszczać. W okresach suchych, jeżeli jest to możliwe, należy dostarczać wodę, aby nie doprowadzić do zbytniego wysuszenia ziemi. Zabieg ten stosowany jest praktycznie tylko przy uprawach przydomowych. Trzeba również pamiętać o spulchnianiu gleby między rzędami. W zależności od terminu siewu i odmiany marchew zbiera się od czerwca do października. Do uprawy marchwi w ogrodzie wybiera się stanowisko przewiewne, ponieważ wiatr utrudnia atakowanie roślin przez najgroźniejszego szkodnika marchwi – połyśnicy marchwiance.
Pamiętaj! Stanowisko uprawy marchwi powinno być słoneczne, gdyż wówczas jej korzenie charakteryzować się będą wysoką zawartością karotenu i cukrów.
Jak sadzić marchew?
Nasiona marchwi wysiewa się wprost do gruntu, do wyznaczonych uprzednio rzędów w terminie od końca marca do czerwca. Wcześniej marchew można wysiewać pod niskimi osłonami lub w inspekcie. Nasiona wysiewa się na głębokości 1–2 cm, w rzędach co 15–30 cm. Po wzejściu roślin warto je nieco przerzedzić. Rosnąca roślina wymaga regularnego podlewania, odchwaszczania i spulchniania gleby pomiędzy rzędami.
Kiełkowanie oraz zbiory marchwi
Po prawidłowym wysianiu nasion, na pierwsze efekty musimy poczekać niecałe dwa tygodnie. Wtedy to właśnie rozpoczyna się kiełkowanie marchwi. Przez pierwsze tygodnie jest ona bardzo wrażliwa na niedobory pokarmowe, szczególnie powodowane zbyt dużym przyrostem ilości chwastów. Zbiory rozpoczynamy po około 3 miesiącach w przypadku odmian wczesnych, 4 miesiącach dla średnio-wczesnych, 5 miesiącach dla średnio-późnych oraz niecałych 6 miesiącach dla odmian późnych. Pierwsze warzywa możemy uzyskać już w czerwcu. Ostatnie zbiory nie powinny odbywać się później niż w drugiej dekadzie października.
Wykop marchwi z ziemi przebiega najsprawniej przy wilgotnej glebie. Korzenie z łatwością dają się wtedy wyrwać bez uszkodzeń, a jednocześnie nie są mocno ubrudzone ziemią. Suche, ale jednocześnie nie za bardzo wyschnięte warzywa mogą być przechowywane w odpowiednich warunkach nawet przez dziesięć miesięcy. Optymalne parametry pomieszczenia do przetrzymywania naszych plonów to brak dostępu do słońca, temperatura w granicach 1 stopnia oraz względna wilgotność powietrza około 96%. Najlepiej służą do tego pomieszczenia gospodarcze lub piwnica. Marchew, którą chce się długo przechowywać, należy zbierać w pierwszej połowie października.
Jaki rodzaj marchwi siać?
Wybór odmian marchwi zwyczajnej, które można uprawiać w przydomowym ogrodzie, jest bardzo duży. Poszczególne odmiany marchwi różnią się wyglądem, smakiem, plennością i odpornością na różne niekorzystne czynniki. Dlatego warto próbować uprawy różnych odmian.
Rodzaje marchwi do uprawy w przydomowym ogrodzie:
- Marchew „Ambrosia" - odmiana wczesna o krótkim, 70-dniowym okresie wegetacji. Często spotykana w uprawach amatorskich. Korzenie o kształcie lekko stożkowatym osiągają długość 23-28 cm. Barwa korzenia intensywna, nawet czerwono-pomarańczowa.
- Marchew "Amsterdamska" – odmiana wczesna, wytwarzająca korzenie walcowate, pomarańczowo-czerwone, dość krótkie (12-16 cm). Nadaje się do bezpośredniego spożycia, przechowywania lub przetwórstwa. Można ją uprawiać w gruncie lub pod osłonami. Odmiana plenna o bardzo słodkim smaku. Siew od drugiej dekady marca do drugiej dekady kwietnia.
- Marchew „Nantejska" – odmiana średniowczesna. Korzenie osiągają długość ok. 15 cm. Kształt korzenia walcowaty. Miąższ delikatny, kruchy, smaczny. Siew od marca do maja, pierwsze zbiory od lipca do października. Z opóźnionego siewu nadaje się do przechowywania.
- Marchew „Kinga" – odmiana marchwi wczesna, zalecana do bezpośredniego spożycia, na przetwory i soki. Kumuluje mało azotanów, dlatego jest szczególnie polecana dla dzieci. Korzeń jest jednolicie wybarwiony, intensywnie pomarańczowy, regularnie cylindryczny, długości 18-20 cm. Siew zalecany w pierwszej i drugiej dekadzie marca. Długość okresu wegetacyjnego wynosi 105-110 dni.
- Marchew „Perfekcja" - odmiana późna. Korzenie barwy czerwono-pomarańczowej, osiągają długość do 19 cm i masę 250 gram. Zbiory od sierpnia do października. Nadają się do bezpośredniego spożycia i przechowywania zimowego.
- Marchew „Blanka" - odmiana marchwi późna przeznaczona do bezpośredniego spożycia oraz przechowywania. Jest bardzo plenna, dość odporna na niekorzystne czynniki, mało podatna na choroby, pękanie i rozwidlanie korzeni. Czas od siewu do zbioru oscyluje w granicach 160 dni. Skórka i miąższ mają jednolitą pomarańczową barwę. Średnia długość korzenia wynosi 25-28 cm. Siew od marca do maja.
Zobacz też: Dobre sąsiedztwo warzyw. Sprawdź, jakie warzywa sadzić obok siebie i ciesz się bogatymi plonami
