Czy grzyby są zdrowe?
Gdy nastaje sezon na grzyby, wiele osób zastanawia się, czy grzyby są zdrowe. Do niedawna przekonywano, że grzyby nie mają żadnych wartości odżywczych i są zbędne w naszej diecie. Tymczasem nie jest to prawda. Grzyby są bowiem źródłem białka, mają wysoką zawartość błonnika, znajdziemy w nich także witaminy, sole mineralne czy związki fenolowe, które wykazują właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i korzystnie wpływające na układ odpornościowy. Spożywanie grzybów może więc wiązać się z poprawą odporności, w szczególności ze względu na zawarte w nich beta-glukany (zwłaszcza w boczniakach) stymulujące układ odpornościowy, ale także obecność witamin z grupy B, witaminy D, potasu, selenu i przeciwutleniaczy. Grzyby są również doskonałym źródłem ergotioneiny, czyli aminokwasu i jednocześnie przeciwutleniacza zapobiegającego uszkodzeniom komórek lub spowalniającego ten proces. Szczególnie bogate w ergotioneinę są boczniaki i grzyby shiitake. Obecny w grzybach beta-glukan znacząco wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu (tu najkorzystniej działają grzyby shiitake) oraz polepszenie kondycji serca. Posiada też zdolność do regulowania poziomu cukru we krwi (tu wyróżniają się boczniaki). Jedzenie grzybów wspiera też zdrowie mózgu i ma pozytywny wpływ na leczenie łagodnych zaburzeń poznawczych MCI. Ponadto spożywanie grzybów poprawia zdrowie jelit. Znajdujące się w grzybach polisacharydy przechodzą przez żołądek w niezmienionej postaci, a gdy dotrą do okrężnicy, pobudzają wzrost bakterii.
Grzyby: wartości odżywcze
Z uwagi na ich właściwości prozdrowotne warto zatem jeść grzyby. Wartości odżywcze grzybów też nie są bez znaczenia. Grzyby składają się głównie z wody (w zależności od gatunku zawierają jej od 70 do 90 procent, tyle co warzywa), dzięki czemu są niskokaloryczne. Zatem warto wprowadzić je do diety osób odchudzających się. Na dodatek ludzki zmysł smaku reaguje na grzyby podobnie, jak na mięso, można więc stosować grzyby w potrawach zamiast mięsa. Często grzyby jadalne bywają wręcz określane mianem "leśnego mięsa", a to za sprawą dużej zawartości przyswajalnego niemal w 90 procentach białka. Nie bez znaczenia jest też wysoka zawartość błonnika, który wpływa na przebieg procesów trawienia, poprawia perystaltykę jelit i zapobiega zaparciom. Grzyby zawierają też witaminy z grupy B (zwłaszcza B1 i B2), witaminę A w postaci karotenu (najwięcej w kurkach), a także witaminy C, E i D2. W grzybach znajdziemy też takie pierwiastki, kluczowe dla prawidłowej pracy organizmu, jak potas (który kontroluje ciśnienie krwi), magnez, żelazo, wapń, fosfor, selen, jod, cynk i miedź. Grzyby stanowią też źródło cennych dla organizmu kwasów tłuszczowych NNKT. Warto wiedzieć, że w grzybach obecna jest również chityna, której organizm ludzki nie jest w stanie trawić. Co prawda wpływa to korzystnie na pasaż treści pokarmowej, ale jednocześnie sprawia, że grzyby są ciężkostrawne, a zawarte w nich składniki mineralne i witaminy są trudniej dostępne.
Kto nie powinien jeść grzybów?
Skoro grzyby są ciężkostrawne, kto nie powinien ich jeść? Przede wszystkim nie mogą sięgać po nie osoby z dietą lekkostrawną, zwłaszcza te ze współistniejącymi chorobami przewodu pokarmowego. Przeciwwskazaniem do spożywania grzybów jest też alergia na nie. Grzybów do swojej diety nie powinny też włączać kobiety w ciąży i karmiące piersią, nie należy ich podawać także dzieciom, osobom starszym oraz chorym z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego. Grzybów nie powinni jeść również pacjenci zmagający się z chorobą Wilsona, z uwagi na możliwą zawartość miedzi, która jest przez nich nieprawidłowo metabolizowana i kumulowana. Warto wiedzieć, że spożywanie grzybów może wywołać takie skutki uboczne, jak:
- niestrawność,
- alergie skórne,
- zmęczenie,
- ból i zawroty głowy,
- halucynacje,
- uczucie mrowienia.
Grzyby dla dzieci
Jakie grzyby dla dzieci są bezpieczne? Grzybów leśnych nie należy podawać dzieciom co najmniej do ukończenia przez nie 12. roku życia z uwagi na ryzyko zatrucia. Do diety dziecka można jednak wprowadzić grzyby hodowlane, na przykład pieczarki, aczkolwiek absolutnie nie wolno podawać ich w formie surowej. Grzyby hodowlane można wprowadzać do diety dziecka nie wcześniej, niż po 6. miesiącu życia, choć niektórzy sugerują, by zrobić to dopiero w 10. - 12. miesiącu życia dziecka. Obok pieczarek mogą być to również boczniaki, grzyby shiitake czy kurki hodowlane. Warto je poddusić z oliwą z oliwek lub olejem rzepakowym, a następnie podać w formie i konsystencji dostosowanej do możliwości dziecka.
Zobacz też: Jesienny obiad wege na piątek. Przekonajcie się sami, jakie pyszności można stworzyć z warzyw
