Mimo że wiosna nie jest szczytem sezonu grzybowego, to już wtedy pierwsze okazy zaczynają się pojawiać. W tym okresie rosną chociażby przepyszne smardze. W ich przypadku trzeba jednak zachować szczególną ostrożność. Nie dość, że są pod częściową ochroną i można zbierać je tylko w ściśle określonych miejscach (w parkach, szkółkach leśnych, prywatnych działkach i ogrodach), to jeszcze bywają mylone ze śmiertelnie trującą piestrzenicą kasztanowatą.
Trafił na targu na trujące grzyby. "Przestrzegam, jeśli ktoś kupił"
Uważać trzeba jednak nie tylko podczas zbiorów. Jeden z mieszkańców Bydgoszczy na facebookowej grupie tego miasta napisał, że trafił na piestrzenicę kasztanowatą na targu. Do wpisu dołączył zdjęcia grzybów.
Dziś na Chemiku pan sprzedawał tego grzyba. Przestrzegam, jeśli ktoś to kupił: to trująca piestrzenica kasztanowata...
Nie jest to pierwszy taki przypadek, gdy ktoś trafia na piestrzenicę na targu. W ubiegłym roku, również w kwietniu, taka sama sytuacja przytrafiła się mieszkance Warszawy, która trujące grzyby kupiła na targowisku Olimpia. Powiedziała nam wówczas, że były sprzedawane jako jadalne smardze.
- Dodzwoniłam się do sanepidu i zgłosiłam tę sytuację. Powiedzieli mi, że będą działać dalej, ale nie wiem dokładnie, co to oznacza. Byliśmy też na policji. Tam nam powiedzieli, że nie są w stanie wiele zdziałać i że najwięcej korzyści przyniesie, jeśli wstawimy post na Facebooku - mówiła.
Przypomnijmy, że sprzedaż grzybów jest ściśle regulowana. Za brak odpowiedniego atestu można dostać mandat. Informuje o tym sanepid:
"Grzyby świeże, rosnące w warunkach naturalnych, oraz grzyby suszone pozyskiwane z grzybów rosnących w warunkach naturalnych, mogą być oferowane konsumentowi finalnemu:
1) wyłącznie w placówkach handlowych lub na targowiskach;
2) pod warunkiem uzyskania atestu na grzyby świeże lub atestu na grzyby suszone.
2. Zakłady żywienia zbiorowego mogą używać do przygotowywania potraw grzybów, o których mowa w ust. 1, jeżeli grzyby te posiadają odpowiedni atest.
Brak posiadania atestu przez właścicieli restauracji oraz osoby wprowadzające grzyby suszone i świeże do obrotu, skutkuje nałożeniem mandatu w wysokości 500 zł".
Smardz jadalny a piestrzenica kasztanowata - różnice
Piestrzenice kasztanowate mają dość charakterystyczny kształt, ale zdarzają się pomyłki ze smardzem jadalnym. Pomyłki, które mogą być tragiczne w skutkach, ponieważ piestrzenica kasztanowata zawiera silnie trującą substancję zwaną gyromitryną. Pierwsze oznaki zatrucia pojawiają się zwykle w ciągu 6-24 godzin od spożycia grzyba. Zalicza się do nich:
- bóle głowy,
- bóle brzucha,
- wymioty,
- osłabienie.
Zjedzenie piestrzenicy kasztanowatej może wiązać się z poważnymi zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, uszkodzeniem wzroku, wątroby czy nerek. W najgorszych przypadkach dochodzi nawet do śmierci.
Zarówno smardze jadalne, jak i piestrzenice kasztanowate rosną w tym samym okresie, czyli od marca do maja. Piestrzenica rośnie głównie w lasach iglastych. Jak ją rozpoznać? Oto jej charakterystyka:
- biały i bardzo kruchy miąższ,
- owocnik w środku jest pusty,
- krótki i nieregularny trzon, który posiada nieregularne wgłębienia, najpierw jest brudnobiały, później robi się fioletowy,
- powierzchnia główki jest zazwyczaj brązowa, żółtobrązowa lub czarnobrązowa,
- główka jest pofałdowana, nieregularnie kulista,
- główka ma wysokość od 5 do 12 centymetrów i szerokość od 5 do 15 centymetrów,
- trzon u młodych grzybów jest pełny, u starszych - pusty.
Smardze również mają przykuwające wzrok, pofałdowane główki. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku piestrzenicy są one bardziej pofałdowane i ciemniejsze.
