Czosnek jest jedną z najstarszych roślin uprawnych, której prozdrowotne właściwości doceniano już w czasach starożytnych. Należy do rodziny Liliaceae, podobnie jak cebula, por i szczypiorek. Charakterystyczny smak i aromat są wynikiem obecności allicyny, związku chemicznego, który odpowiada za zdrowotne działanie. Zaleca się spożywanie go w ilości około 2-3 ząbków dziennie, co wystarcza, aby czerpać korzyści bez ryzyka wystąpienia problemów żołądkowych.
Obróbka termiczna czosnku powoduje częściową utratę prozdrowotnych składników, w tym antyoksydantów i allicyny. To właśnie ona, powstaje w procesie miażdżenia lub krojenia i jest odpowiedzialna za wiele pozytywnych działań. Jednak wysoka temperatura ją osłabia. Dlatego, żeby zachować wszystkie właściwości, zaleca się dodawanie czosnku pod koniec gotowania. Spożywanie go w postaci surowej jest najkorzystniejsze dla zdrowia.
Jak podaje zdrowie.gazeta.pl, dzięki zawartości allicyny czosnek wykazuje właściwości bakteriobójcze, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze, więc jest nieoceniony w walce z infekcjami. Ponadto wspiera zdrowie serca, obniżając ciśnienie krwi i poziom złego cholesterolu, co jest istotne dla osób narażonych na miażdżycę i choroby sercowo-naczyniowe. Dodatkowo wspomaga zdrowie kości, poprawia mikrobiotę jelitową i działa przeciwzapalnie.
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej podkreśla, że przeprowadzone badania wskazują na działanie hipoglikemicznie i pozytywny wpływ czosnku na osoby z cukrzycą typu 2. Dzięki stymulacji produkcji żółci, soków trawiennych oraz zwiększonej zawartości błonnika poprawia trawienie, co ułatwia redukcję wagi. Regularne spożywanie korzystnie wpływa na kondycję skóry, włosów i paznokci. Zawarte w nim antyoksydanty eliminują wolne rodniki, które przyspieszają proces starzenia.
Dzieci poniżej 10. miesiąca życia powinny unikać czosnku ze względu na możliwość podrażnienia układu pokarmowego. Osoby z wrażliwym żołądkiem, refluksem czy innymi problemami trawiennymi mogą odczuwać wzdęcia lub biegunkę, szczególnie gdy zjedzą go w nadmiarze. Czosnek w dużych ilościach nasila również niektóre reakcje alergiczne i może powodować interakcje z lekami, np. rozrzedzającymi krew. W takich przypadkach przed wprowadzeniem go do diety warto skonsultować się z lekarzem.