Roślina, o której chcemy przypomnieć, to pasternak. Nie jest zupełnie anonimowa, ale przypuszczamy, że gdyby zapytać o jej smak, to nie każdy mógłby coś o nim powiedzieć. Tymczasem pasternak pospolicie rośnie na nizinach oraz w niższych partiach gór. Lubi łąki, nieużytki, miedze, tereny przy torach kolejowych oraz przydrożne. Bardzo możliwe, że choć raz każdy z nas gdzieś go kiedyś mijał i widział, być może nawet nie zdając sobie sprawy, że to właśnie pasternak.
Jak wygląda pasternak?
Ten, który możemy spotkać na łąkach, jest dość charakterystyczny. Jego baldachy przypominają trochę baldachy kopru. Ma żółte kwiatostany, liście zaś są dość poszarpane, pierzaste i ustawione na sztorc, prostopadle do łodygi. Pasternak zwyczajny w tej formie nie jest jednak jadalny.
Jadalny jest jedynie korzeń, który z kolei przypomina pietruszkę. Ma słodkawy, orzechowy i przyjemny smak podobny trochę do marchewki. Jak mówi botanik Łukasz Łuczaj na jednym z wideo na swoim kanale na Youtubie, korzenie zbiera się wczesną wiosną i jesienią, w środku lata są twarde i łykowate.
Jak odróżnić je od pietruszki? Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Gdańsku przygotował kiedyś post wskazujący najważniejsze różnice. Pasternak zwyczajny rozpoznasz po:
- kremowym kolorze, jest bardziej żółty niż korzeń pietruszki,
- rdzeniu korzenia, który po przecięciu jest wąski, a kora szeroka,
- naci, która wyrasta z wgłębienia z ciemną obwódką,
- smaku, który jest słodszy i łagodniejszy niż pietruszka,
- liściach, które są pojedynczo pierzaste, mają ząbkowane brzegi i włoski na spodzie.
Z kolei pietruszka ma:
- biały kolor i bardziej pomarszczoną powierzchnię,
- szeroki rdzeń korzenia po przecięciu i wąską korę,
- ostrzejszy i bardziej wyrazisty smak,
- bardziej pierzaste liście, rozgałęzione podwójnie lub potrójnie, ogonki u nasady się rozszerzają. Są ciemniejsze i nie mają włosków,
- nać, która wyrasta ze stożkowatego zgrubienia, a nie wgłębienia, jak u pasternaku.
Pasternak - właściwości odżywcze
Jak podaje Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego, kiedyś pasternak był powszechnie stosowany w kuchni. Zmieniło się to, gdy do Europy sprowadzono ziemniaki. Szkoda jednak, że praktycznie całkowicie zrezygnowaliśmy z pasternaku, bo jego korzeń ma trzy razy więcej wartości odżywczych niż marchewka. Ma dużo witaminy C, E i K, a także kwasu foliowego.
Pasternak zawiera sporo przeciwutleniaczy, które działają przeciwzapalnie i chronią organizm przed infekcjami. Z serwisu dietetycy.org.pl dowiadujemy się, że jedno z badań wykazało, że im mniejszy korzeń, tym większa potencjalna koncentracja tych cennych substancji. Pasternak ma też więcej błonnika niż ziemniaki. To ważny składnik, który zapewnia uczucie sytości. Można więc zjeść go mniej, a też skutecznie zaspokoić głód.
Jak jeść pasternak?
To uniwersalne i wszechstronne warzywo. Można dodawać go jako jarzynę do zup i gulaszów, zetrzeć do sałatki lub pokroić w cienkie plasterki, lub w słupki i zrobić zdrową przekąskę w postaci chipsów bądź frytek. Pasternak można też obrać i upiec w piekarniku z dodatkiem ziół i oliwy razem z innymi warzywami korzeniowymi, np. z marchewką.
Sprawdzi się też jako składnik zup kremów, dodatek do dań mięsnych w postaci puree oraz dodatek do placków ziemniaczanych. Warzywo może również stanowić składnik wegetariańskich kotletów.
