Konsekwencje wprowadzenie Poprawki 171 #StopAm171 utrudnią konsumentom dokonywanie świadomych wyborów żywieniowych w oparciu o ich potrzeby i będą niezgodne z ambicjami i zobowiązaniami klimatycznymi UE. 94 organizacje, w tym m.in. firmy Upfield, wzywają więc państwa członkowskie i Komisję do sprzeciwienia się poprawce 171.
„Już kilka lat temu ze sklepów zniknęły takie produkty jak mleko sojowe, mleko kokosowe, masło orzechowe, masło roślinne, masło z tofu, serek roślinny itp. Same produkty pozostały – ale ich nazwy zmieniono, wprowadzając konsternację wśród Konsumentów i sieci handlowych. To efekt zakazu używania określeń typu ser, mleko, śmietana – w nazwach i składzie produktów roślinnych. Po przegłosowaniu poprawki 171 do rozporządzenia 1308/2013 będzie jeszcze gorzej. Dlatego apelujemy o odrzucenie tej poprawki i wsparcie akcji #StopAm171” – mówi Sebastian Tołwiński, Regionalny Dyrektor ds. Korporacyjnych i PR w Upfield Polska. Upfield to producent roślinnych margaryn m.in. Rama, Flora, wegańskich alternatyw sera Violife, oliwy z oliwek extra virgin Altis.
Do zatrzymania cenzury roślinnych zamienników nabiału wzywa także organizacja ProVeg – zachęcając konsumentów we wszystkich krajach UE do podpisania petycji skierowanej do Komisji Europejskiej. Petycja https://stopam171.com/pl/ została do tej pory podpisana przez prawie 300 000 osób.
W europejskim sektorze roślinnych zamienników nabiału zabrania się już stosowania określeń takich jak „mleko owsiane” i „jogurt sojowy”; ograniczenia te obowiązują od ponad 30 lat. Jednak poprawka 171 radykalnie rozszerzyłaby te ograniczenia, zakazując wszelkich odniesień i nawiązań do produktów nabiałowych.
Zakazane mogą być sformułowania umieszczone na opakowaniach lub w reklamie roślinnych zamienników m.in.: „nie zawiera mleka”, „kremowa konsystencja”, „roślinna alternatywa dla jogurtu", „wegetariańska osełka”, „maślany smak”, a nawet takie, które dotyczą mniejszego obciążenia produkcji danego wyrobu dla środowiska „o połowę mniej emisji dwutlenku węgla w porównaniu do masła”.
W najbardziej restrykcyjnej interpretacji może to oznaczać także zakaz stosowania opakowań i kształtów, które wizualnie przypominają produkty mleczarskie, np. roślinna margaryna w kostce, blok roślinnej alternatywy sera, czy powszechnie znane 1 litrowe kartony napojów roślinnych, w których można kupić także mleko.
Poprawka 171 do rozporządzenia 1308/2013 stoi w bezpośredniej sprzeczności z celami Unii Europejskiej określonymi w europejskim zielonym ładzie i strategii „From Farm to Fork” (od Pola do Stołu), która dążyć ma do stworzenia zdrowszego i bardziej zrównoważonego systemu żywnościowego. Strategia „From Farm to Fork” to sztandarowa strategia polityki UE w zakresie zrównoważonej żywności. Będąc częścią Europejskiego Zielonego Ładu, strategia „From Farm to Fork” podkreśla fakt, że obecne wzorce konsumpcji żywności w UE są niezrównoważone oraz wzywa do przejścia na dietę opartą na roślinach, zarówno ze względu na zdrowie publiczne, jak i ochronę środowiska.
Poprawka 171 przewiduje dalsze ograniczenia dla żywności pochodzenia roślinnego, co stoi w sprzeczności nie tylko z celami strategii „od Pola do Stołu” ale także Zasadą Proporcjonalności (the Principle of Proportionality). Po wprowadzeniu, zapisy poprawki 171 będą skutkowały także niejednoznacznością przepisów dla konsumentów (legal uncertainty).
Wprowadzenie poprawki w życie uderzy w producentów, sprzedawców detalicznych, a także punkty gastronomiczne w Polsce, oferujące żywność pochodzenia roślinnego. Ucierpią także konsumenci. Badanie „Nawyki żywieniowe Polaków w czasie izolacji społecznej podczas epidemii koronawirusa 2020” zrealizowane przez Upfield w 2020 roku na grupie 2000 Polaków pokazało, że Polacy coraz chętniej spożywają produkty pochodzenia roślinnego. 31,6% badanych przyznało, że podczas społecznego odosobnienia kupowało więcej niż zwykle produktów tego typu. W tej grupie 32,9% kupiło zamienniki dla mięsa, 28,5% - napoje roślinne, 24,8% - ser bezmleczny, a dla 17,7% - wyborem stała się margaryna zamiast masła. Ponadto prawie 14% respondentów przyznało, że do gotowania podczas izolacji wykorzystywało więcej składników pochodzenia roślinnego w stosunku do czasu przed izolacją.
W załączeniu do informacji przesyłamy stanowisko The European Alliance for Plant-based Foods (EAPF) wzywające Europosłów do głosowania za odrzuceniem poprawki nr 171 do Rozporządzenia 1308.