Ziemniaki są najlepsze. Ten artykuł mógłby się w zasadzie w tym momencie skończyć i z pewnością po kropce każdy Polak poczułby nieukrywaną satysfakcję i zrozumienie. Gdyby Polska miałaby zostać monarchią, zamiast jabłka, nowy władca bądź władczyni w ręku winni dzierżyć właśnie ziemniaka. Z drugiej strony, po co nam monarcha, wszak króla już mamy - to król nasz serc i talerzy: ziemniak. Choć oddajmy mu hołd, polewając go okrasą, posypując koperkiem, przerabiając na kopytka, placki czy piekąc w ognisku, to jednak jednego z nim nie robimy. Nie robimy lokszy, a właściwie lokšy.
Lokše. Co to jest?
Co z ziemniakiem robią Słowacy? Z pewnością nie traktują go z takim pietyzmem, jak my - Polacy, to jednak jedną potrawę w trybie pilnym należy wprowadzić na nasze stoły. Mowa o lokšach. W prawie każdej słowackiej restauracji pojawią się jako nieodłączny adiutant pieczonej kaczki lub gęsi. Wybornie smakują w asyście rozgrzewających zup, jesiennych gulaszy czy czerwonej kapusty, napełnione słonym farszem z wątróbki lub słodkim z maku i miodu.
Swego czasu można było je nawet dostać w Biedronce podczas "Słowackiego tygodnia". Opisano je wówczas jako ziemniaczaną tortillę. Jak zwraca uwagę Aleksandra Pyka, słowacystka i autorka bloga Slowacystka.pl, zdecydowanie lepiej opisze je nasze rodzime słowo "podpłomyk". Z powodzeniem można nazywać je też ziemniaczanymi naleśnikami lub spolszczonym słowem loksze. Niezależnie od nazwy, idealnie sprawdzą się jako dodatek do dań lub główny gwóźdź programu (obiadu).
Lokše (loksze) składniki:
- 1 kg gotowanych ziemniaków
- 300 g mąki
- sól
- 125 g roztopionego masło do smarowania
Lokše (loksze). Przepis krok po kroku
Aby zrobić dobre lokše, potrzebne są przede wszystkim dobre ziemniaki. Najlepiej sprawdzą się gatunki mączyste np.: Bryza, Gracja, Ibis, Tajfun, Gustaw, czyli typu C. Ziemniaków nie musimy obierać, jak to ma zalecać każda szanująca się słowacka babcia. Wystarczy je umyć i ugotować w mundurkach do miękkości. Gdy przestygną, łatwo będzie je obrać. Zajmie nam to znacznie mniej czasu, niż obieranie ich na surowo nożykiem.
- Warto poczekać, aż ziemniaki odparują. Dzięki czemu ciasto nie będzie się rozpadać. Dobrym mykiem będzie ugotować je dzień wcześniej, a loksze przygotować z takich "odstałych" kartofli.
- Ugotowane ziemniaki trzemy lub ugniatamy na puree.
- Do ziemniaków dodajemy przesianą mąkę, następnie mieszkamy do uzyskania gładkiej masy. Ważne, aby nie wyrabiać zbyt długo, aby ciasto nie zaczęło się kleić.
- Z ciasta formujemy grubszy wałek i dzielimy go na małe części.
- Z każdej części formujemy kulkę. Na oprószonej mąką stolnicy rozwałkowujemy je na placek o grubości 3 mm.
- Każdy placek lekko nakłuwamy widelcem, co zapobiegnie powstawaniu wybrzuszeń podczas smażenia. Następnie smażymy loksze na suchej patelni. Rada: Należy co jakiś czas przetrzeć patelnię serwetką, aby usunąć resztki mąki. W innym wypadku będzie się ona przypalać, a ciasto zrobi się gorzkie.
- Gotowe loksze smarujemy roztopionym masłem. Można też użyć kaczego czy też gęsiego smalcu, co także jest bardzo charakterystyczne dla Słowacji. W wersji na słodko placek smarujemy makiem i miodem lub powidłami. Naleśniki ziemniaczane można traktować też jak tortillę i zawijać w nią ulubione przez nas dodatki. Świetnie się sprawdzą także jako dodatek do dań, a także przekąska do kefiru bądź zsiadłego mleka.
Materiał został zrealizowany podczas wyjazdu prasowego sfinansowanego przez Slovakia Travel. Został on zorganizowany przy okazji promocji regionu.
