Grillowanie jest niezdrowe, ale i tak z niego nie zrezygnujemy. Co robić, by szkodziło mniej?

Kiedyś dania z grilla uchodziły za zdrowe i fit. Dziś naukowcy i lekarze nie pozostawiają złudzeń: grillowanie jest rakotwórcze. Jeśli mimo to nie zamierzasz rezygnować z karkówki w majówkę, te rady sprawią, że Twoje grillowanie będzie zdrowsze.
Szaszłyki na grillu Szaszłyki na grillu fot. CC BY 2.0, the_studios/Flickr.com

Grillowanie - zdrowe czy nie?

Kiedy grillowanie w Polsce dopiero wchodziło pod strzechy (a właściwie do ogrodów), mówiono, że dania z grilla są fit, bo tłuszcz, który się z nich wytapia, spływa na rozżarzony węgiel, a nie pozostaje w jedzeniu. Po latach, kiedy metalowe pudła z rusztem prawie całkowicie wyparły ogniska i kiełbaskę na kijku, naukowcy i lekarze zmieniają podejście. Dziś już nie mówi się o daniach zdrowych, tylko rakotwórczych.

Niestety naukowcy mają racje, ale wiadomo - tak naprawdę szkodzi nam wszystko. W ogóle żyć jest bardzo niezdrowo - kto żyje, ten umiera. Fakt faktem, że w dzisiejszych czasach tych czynników szkodliwych dla zdrowia jest coraz więcej i naprawdę warto niektóre uwagi specjalistów wziąć sobie do serca.

Nie namawiamy, by całkowicie zrezygnować z grillowania - za to przedstawiamy kilka sposobów, które sprawią, że twój grill będzie dużo zdrowszy.

Grillowane warzywa, pieczarki i mięsa Grillowane warzywa, pieczarki i mięsa fot. CC BY-SA 2.0, Scot Rumery/ Flickr.com

Grilluj dobre produkty

"Na grilla się nada" - bardzo często słyszy się takie podejście - trochę gorszej jakości kiełbasa, drugiej świeżości mięso - przyprawi się mocniej, ogniem opiecze i się zje. No właśnie "się zje" - my to zjemy, nadal to będzie tej gorszej jakości i nieświeże. Podczas grillowania przestrzegajmy tych samych zasad co na co dzień w kuchni - unikajmy tłustych i nieświeżych rzeczy.

Nie jedz kiełbasy - zawarta w niej saletra w wysokich temperaturach zmienia się w rakotwórcze nitrozaminy. Tym bardziej warto zostawić sobie miejsce na inne mięsa.

Na grillu świetnie sprawdzają się ryby - ktoś powie, że ryby też są niezdrowe przy obecnym zanieczyszczeniu wód. Fakty i mity na temat znajdziecie w tym materiale.

Polecamy również sery - najlepiej owcze i kozie - taki oscypek z grilla, palce lizać. W sklepach dostępny jest też coraz częściej ser halloumi, przysmak, którym zajadają się na Południu

mięso w marynacie mięso w marynacie fot. CC BY 2.0, Shawn Rossi/Flickr.com

Marynata

Koniecznie marynujcie mięsa - nie chodzi tylko o walory smakowe. Używane w marynacie przyprawy (czosnek, bazylia, rozmaryn, cebula), dzięki zawartych w nich antyoksydantach, zmniejszają wydzielanie się rakotwórczych związków.

Naukowcy z Uniwersytetu w Porto przeprowadzili badania dotyczące marynowania mięsa w piwie. Marynata z ciemnego piwa zmniejsza występowanie związków rakotwórczych o 53 procent, a potraktowanie mięsa klasycznym jasnym pełnym - o 13 procent.

Szaszłyki i szparagi z grilla Szaszłyki i szparagi z grilla fot. CC BY 2.0, Helen Alfvegren/ Flickr.com

Odpowiednio postępuj z grillowanym mięsem

Mięso kładzione na ruszcie nie powinno być prosto z lodówki. Ogrzane wcześniej nie będzie przywierało. Poza tym szybciej "dojdzie" - pamiętajmy, że chodzi o to, by unikać toksycznych oparów wydzielających się ze skapującego tłuszczu. Dlatego też trzymajcie jedzenie jak najkrócej nad żarem - mniejsze kawałki szybciej się przepieką. To czas spędzony na ruszcie, a nie temperatura, ma wpływ na ilość wchłoniętych toksyn. Zachęcamy do robienia szaszłyków - drobne kawałki nadziane na patyk grillują się szybciutko. Jeśli nie masz pomysłu na szaszłyki sprawdź te.

Często przekręcajcie też mięso na różne strony - dzięki temu upiecze się równomiernie i unikniecie przypalenia. Spożywanie przypalonego jedzenia trzykrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia raka żołądka!

Nie nacinaj i nie nakłuwaj mięsa - z nacięć wypływa więcej soków, które skapują na żar.

Tacki do grillowania Tacki do grillowania fot. iStock

Korzystaj z tacek

Najgorszy w całym grillowaniu jest tłuszcz i soki, które skapując na rozżarzony węgiel zmieniają się w toksyczne, rakotwórcze opary, które wchłaniane są przez mięso leżące na ruszcie nad nimi. Używanie tacek ogranicza skapywanie płynów i ułatwia potem czyszczenie rusztu.

rozżarzony brykiet rozżarzony brykiet fot. CC BY-SA 2.0, Chris Makarsky/Flickr.com

Jak rozpalić grilla?

Używaj tylko węgla drzewnego lub drewna z drzew liściastych. Żywica z szyszek i drewna iglastego w wysokich temperaturach wytwarza szkodliwe toksyny. Nie spalaj w palenisku papieru, dykty, opakowań po zapałkach czy papierosach. Nie pal fragmentów lakierowanego drewna - wszystkie spalane związki chemiczne unoszą się do atmosfery, przechodząc najpierw przez jedzenie, które położysz na ruszcie.

Z tego samego względu nie używaj chemicznych podpałek.

Sos tatarski Sos tatarski Fot. Shutterstock

Nie jedz gotowców

Nie kupujcie marynowanego mięsa - jasne, że tak łatwiej i szybciej, wystarczy wyciągnąć z opakowania i rzucić na ruszt. Ale takie mięso i marynata to przede wszystkim sól, sztuczne aromaty i utrwalacze. To samo tyczy się różnego rodzaju sosów i gotowych mieszanek przypraw.

Nic prostszego niż zrobić to samodzielnie: ulubione przyprawy nasypać na spodeczek, np. oregano, bazylię, rozmaryn, pieprz, czosnek przeciśnięty przez prasę, dolać do tego oliwę i gotowe. Dobrze dobrane przyprawy wystarczająco podkręcą smak, tak że nawet nie musisz dodawać soli, której na co dzień jemy zdecydowanie za dużo.

Tu znajdziecie przepisy na pyszny sos czosnkowy do dań z grilla - z powodzeniem zastąpi gotowce.

Jak grillować warzywa? Jak grillować warzywa? fot. CC BY 2.0, Jonathan Pincas/ Flickr.com

Warzywa nie do przecenienia

Mimo że jesteśmy stworzeniami mięsożernymi, to jedzenie mięsa w nadmiarze nam szkodzi. Zapominamy, że ten nadmiar mięsa występuje wtedy, gdy spożywamy je więcej niż 3 razy w tygodniu. Bardzo często przy grillu tracimy rachubę i przy jednym posiedzeniu zjadamy tyle mięsa, ile normalnie zjedlibyśmy przez tydzień. Bo takie pyszne, bo została ostatnia kiełbaska, bo przecież nie jemy tak codziennie... Dla naszej wątroby i żołądka taka nawet jednorazowa porcja mięsa to ogromne obciążenie, z którego nasz organizm otrząsa się kilka dni. Jedzcie warzywa, zarówno z grilla jaki i w postaci sałatek podawanych do dań mięsnych.

Więcej o: