W Polsce kulebiak najlepiej przyjął się na Lubelszczyźnie, gdzie występuje przede wszystkim w wersji jarskiej z nadzieniem z kiszonej kapusty. Mieszkańcy tamtejszych terenów uważają tę potrawę za własną, choć tak naprawdę przybyła ona do Polski z Rosji, gdzie kulebiak dawniej przyrządzano z ciasta drożdżowego i nadziewano kiszoną kapustą, jajkami ugotowanymi na twardo, rybą lub kaszą gryczaną. Dziś można spotkać również kulebiaki nadziewane mięsem. Samo słowo wywodzi się z języka niemieckiego i oznacza “ciasto z kapustą” lub “ciasto nadziewane kapustą”. W takiej wersji często kulebiaki podaje się podczas wigilijnych kolacji w Polsce. Przedstawiamy przepis na najbardziej popularną wersję kulebiaka nadziewanego kapustą kiszoną oraz na kulebiaka nadziewanego mięsem dla wielbicieli bardziej konkretnych dań.
Kulebiak nadziewany kapustą i grzybami może z powodzeniem zastąpić tradycyjne pierogi wigilijne. Wiele osób obawia się, że danie jest skomplikowane, ponieważ wymaga przygotowania ciasta drożdżowego, które uchodzi za trudne do zrobienia. Warto jednak nieco się wysilić, ponieważ efekt jest zachwycający.
Składniki:
Grzybki suszone zalać wodą i odstawić do namoczenia. Do miski przesiać mąkę, ręką zrobić w niej zagłębienie i wkruszyć tam drożdże. Mleko podgrzać, po czym stopniowo dolewać je do wyrabianego ręką ciasta. Po wyrobieniu ciasto odstawić przykryte ściereczką do wyrośnięcia na minimum 10 minut. Po upływie tego czasu do ciasta dodać sól i jajka, po czym wszystko dokładnie wymieszać. Dodać do ciasta olej i dalej wyrabiać ciasto. Uformować je w kulkę, przykryć I odstawić na około godzinę.
W czasie, gdy ciasto rośnie, należy przygotować farsz. Do grzybów i wody, w których się moczyły dodać ziele angielskie, kilka listków laurowych oraz posiekaną kiszoną kapustę. Wszystko gotować w garnku przez minimum pół godziny pod przykryciem. Następnie odsłonić garnek I gotować jeszcze przez 10 minut aż odparuje nieco płynów. Następnie dodać przyprawy – majeranek i kminek. Na patelni rozgrzać masło i podsmażyć na złoto cebulkę. Następnie połączyć ją z kapustą i jeszcze przez chwilkę podsmażyć.
Wyrośnięte ciasto wyłożyć na blat posypany mąką. Wyrobić jeszcze chwilę, po czym podzielić na dwie części. Pierwszą z nich rozwałkować w kształt prostokąta. Przełożyć na nie pół nadzienia, zawinąć roladę I zagnieść brzegi. Przenieść kulebiak na blachę do pieczenia wyłożoną papierem Posmarować po wierzchu żółtkiem. To samo zrobić z drugim kawałkiem ciasta. Odstawić je na około pół godziny do wyrośnięcia. Następnie piec przez około 40 minut w 180 stopniach.
W przypadku kulebiaków nadziewanych mięsem przygotowujemy identyczne ciasto drożdżowe, zmieniamy jedynie farsz na np. mięso mielone z przyprawami.
Składniki (oprócz składników na ciasto, które są takie same, jak w przypadku kulebiaka z kapustą)
Na oleju podsmażamy cebulkę na złoto. Dodajemy przeciśnięty przez praskę czosnek. Następnie dodajemy mięso mielone oraz przyprawy i smażymy. Układamy na plackach z ciasta i zawijamy rolady.
Jeśli chodzi o nadzienie mięsne do kulebiaków, to wszystko zależy od inwencji kucharza. To jedynie podstawowy przepis, warto jednak poeksperymentować i dodać np. pieczarki, sos pomidorowy, świetnie też smakuje nadzienie z ryby zamiast mięsa lub z kaszy gryczanej czy jajek.