Ciasto ze śliwkami z XIX-wiecznego przepisu "królowej obiadów". Autorka przypomina ważną zasadę dotyczącą owoców

Lucyna Ćwierczakiewiczowa nazywana jest "królową obiadów". Mówi się, że to pierwsza warszawska gwiazda kulinariów. Choć jej najpopularniejszą książką jest "365 obiadów za 5 złotych", my postanowiliśmy przypomnieć jej przepis na ciasto ze śliwkami. Teraz jest idealny moment na to, by przygotować taki wypiek.

Ćwierczakiewiczowa podobno była bardzo bezpośrednia w kontaktach z innymi ludźmi. Mówiła, co myślała, rzucała ciętymi ripostami. Elizie Orzeszkowej, która zapytała ją ironicznie: "A więc pisze pani o plackach?", miała odpowiedzieć: "A pani pod placki". Była też ponoć bardzo skąpa, skąd wzięło się jej przezwisko "Ćwierciakiewiczowa". Co by jednak o niej nie mówić, z pewnością należy uznać, że jest to jedna z najsłynniejszych autorek książek i porad kulinarnych. Jedną z jej publikacji podarowała mi babcia. To "Jedyne praktyczne przepisy konfitur, różnych marynat, wędlin, wódek, likierów, win owocowych, miodów oraz ciast" z 1988 roku, ale według wydania z roku 1885.

Zobacz wideo Tabbouleh z kaszy kuskus z morelą i miętą

Postanowiłam przejrzeć książkę i wyciągnąć z niej jakiś przepis, który będzie dobrze pasował na koniec lata. Padło na placek ze śliwkami. Jako że receptury pochodzą z XIX wieku, w książce stosowane są oryginalne miary i wagi z tamtych czasów. Na wstępie co prawda został podany przelicznik, jednak nie jest do końca precyzyjny. Przykładowo w przepisie na ciasto ze śliwkami Ćwierczakiewiczowa używa "kwarty mąki". Kwarta to litr (a według innych źródeł 0,9422 litra). Trzeba było więc jeszcze przeliczyć litr na gramy, a tego na początku książki już zabrakło. Dopiero na końcu publikacji autorka wyjaśnia, ile kwarta ma funtów. A z funtami sprawa była już prostsza. 

Ciasto ze śliwkami Lucyny Ćwierczakiewiczowej

Składniki z oryginalnego przepisu:

  • kwarta mąki
  • kwaterka mleka
  • 2 łuty drożdży
  • łyżka masła
  • ćwierć funta cukru
  • cztery żółtka
  • śliwki

Kwarta to 1 litr, zaś cztery kwarty to jeden garniec. Ćwierczakiewiczowa tłumaczy, że w przypadku mąki przyjęło się, że jeden garniec to pięć funtów. Funt to ok. 450 gramów. Garniec to w takim razie 2250 g, czyli jego 1/4, a więc kwarta, to ok. 560 g.

  • kwaterka = 0,25 l;
  • łut = 12,67 g;
  • funt = ok. 450 g.

Można więc uznać, że składniki to:

  • 560 gramów mąki
  • 250 ml mleka
  • ok. 25 g drożdży
  • łyżka masła
  • ok. 112 g cukru
  • 4 żółtka
  • śliwki

Sposób przygotowania:

Mąkę, mleko i drożdże wymieszać, i odstawić do wyrośnięcia. Następnie dodać łyżkę masła, cukier i cztery żółtka. Wymieszać i znów zostawić do wyrośnięcia. Gdy ciasto urośnie, rozwałkować lekko i wyłożyć do posmarowanej masłem blachy.

Dojrzałe śliwki umyć i przekroić na pół. Wyjąć pestki i układać owoce skórką do dołu. To ważna zasada, bo dzięki takiemu ułożeniu ciasto nie nasiąknie sokiem z miąższu. Posypać cukrem. Lucyna Ćwierczakiewiczowa pisze, aby ciasto "wsadzić w gorący piec na pół godziny". Powinno wystarczyć nagrzanie piekarnika do 180 stopni Celsjusza, ale w razie czego poziom wypieczenia ciasta można sprawdzać, wbijając w nie patyczek.

Dajcie znać, czy przetestowaliście przepis!

Więcej o:
Copyright © Agora SA