Idąc na grzybobranie, warto wiedzieć, że nie zbiera się nie tylko trujących okazów. Wiele grzybów, które rosną w polskich lasach, objętych jest ochroną - ścisłą lub częściową. Na liście są również jadalne gatunki. Wykaz, który znajduje się w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów, jest jednak bardzo obszerny. Warto jednak się z nim zapoznać, ponieważ być może ktoś do tej pory zbierał chroniony gatunek, nawet o tym nie wiedząc, a po przeczytaniu listy przestanie to robić. Za zbieranie grzybów, które są pod ochroną, grozi bowiem mandat w wysokości nawet 5000 zł!
Te grzyby są jadalne, ale chronione. Nie zbieraj ich, bo słono zapłacisz
Nie będzie tu przytaczać całej listy, bo, jak wspomnieliśmy, jest bardzo obszerna. Można zapoznać się z nią w podanym wyżej rozporządzeniu. Jest jednak kilka gatunków, które warto wyszczególnić.
Jednym z nich jest smardz jadalny. Grzyb uchodzi za bardzo smaczny, zazwyczaj pojawia się wiosną - w kwietniu i w maju. Trzeba jednak zachować ostrożność. Te smardze są bowiem pod częściową ochroną. Oznacza to, że można je zbierać tylko na terenach miejskiej zieleni, w ogrodach, na terenach upraw ogrodniczych oraz w szkółkach leśnych. Jest to zresztą zapisane w rozporządzeniu. To samo dotyczy innych smardzów: grubonogiego, półwolnego, stożkowatego i wyniosłego.
Bezwzględnie trzeba też uważać na piękny, choć rzadki grzyb, jakim jest masłoborowik królewski (w wykazie zapisany jako borowik żółtobrązowy podgatunek królewski). Jest objęty ścisłą ochroną, czyli nie można zbierać go wcale. Ma różowawy lub płoworóżowy kapelusz oraz żółtawy trzon, co czyni go grzybem dość charakterystycznym. Jeśli więc dopisze ci szczęście i spotkasz go na swojej drodze, zrób zdjęcie, ale okaz zostaw w lesie.
Wśród gatunków, które nadają się do jedzenia, ale również znajdują się pod ochroną, są też m.in.: boczniak mikołajkowy, maślak trydencki (mało znany i bardzo rzadki), soplówka jeżowata, maślak błotny (częściowa ochrona), maślak syberyjski (częściowa ochrona), siedzuń dębowy (częściowa ochrona).
Gdzie nie można zbierać grzybów? Za to też grozi mandat
Grzybiarze powinni również wiedzieć, że grzyby nie wszędzie można zbierać. W Polsce jest bowiem kilka typów miejsc, w których obowiązuje zakaz zbierania grzybów. Są to:
- obszary chronione, czyli parki narodowe i rezerwaty,
- drzewostany nasienne i powierzchnie doświadczalne,
- uprawy do 4 metrów wysokości,
- ostoje zwierzyny,
- tereny zarezerwowane dla wojska.
Grzybów nie można również zbierać w lasach należących do Skarbu Państwa, w których został wprowadzony okresowy zakaz wstępu. Za złamanie tych przepisów grozi mandat w wysokości do 500 zł.
Liczy się też sposób zbierania grzybów. Nie można niszczyć ściółki, grzybni i grzybów. Jest to uznawane za wykroczenie i grozi za to kara nagany lub grzywny, która może wynieść od 20 zł do nawet 5000 zł.
