Chałka: przepis na domową bułkę drożdżową
Chałka wywodzi się z kuchni żydowskiej i w takim wydaniu jest to lekko słone, puszyste, drożdżowe pieczywo pszenne, w postaci zaplecionego warkocza. Żydzi spożywają ją podczas szabatu i w święta. Dodają do niej orzechy, jabłka, rodzynki czy miód, bo charakterystyczny dla tej kuchni wyrób nie posiada kruszonki.
W polskim wydaniu chałka jest bułką zdecydowanie słodkawą z kruszonką na wierzchu. W zależności od regionu, czasem nazywana jest plecionką, a na Podhalu - kukiełką. Najlepiej smakuje posmarowana masłem lub konfiturą. Jest doskonałym deserem dla dorosłych i dzieci.
Chałkę po polsku przygotowuje się z mąki pszennej, jajek, cukru, drożdży, wody i soli. Ma ona owalny kształt z zaplecionym warkoczem na górze, który przyjmuje złotą barwę, co jest efektem posmarowania ciasta przed włożeniem do piekarnika roztrzepanymi jajkami. Wierzch z kolei posypuje się kruszonką.
- Chałka domowa babuni
Składniki:
- mąka pszenna 500 g,
- drożdże 40 g,
- mleko 0,5 szklanki,
- cukier 3-4 łyżki,
- jajko,
- masło 100 g,
- woda 100 ml
- do tego według uznania: mak, sezam lub kruszonka.
Przygotowanie: Drożdże rozetrzeć z łyżką cukru. Dodać ciepłe mleko i 2 łyżki mąki. Zaczyn wymieszać i odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na około 20 minut. Do miski wsypać pozostałą mąkę i zrobić w niej zagłębienie. Jajko wymieszać z pozostałym cukrem. Do zagłębienia w mące dodać zaczyn, jajko połączone z cukrem, roztopione masło oraz wodę. Dokładnie wyrobić ciasto. Odstawić je w ciepłe miejsce na kolejne 20 minut. Po tym czasie ponownie zagnieść ciasto i podzielić je na 3 części. Z każdej uformować długi wałek. Zapleść warkocz, a jego koniec połączyć i zawinąć pod spód. Uformowaną chałkę włożyć do natłuszczonej formy. Wierzch posmarować roztrzepanym jajkiem i opcjonalnie posypać np. makiem. Następnie odstawić na 30 minut do wyrośnięcia. Po tym czasie włożyć do nagrzanego na 200 stopni piekarnika i piec około pół godziny.
Chałka: domowe sposoby na zdrową bułkę
Chałka, choć niewątpliwie jest bardzo smaczna, nie jest produktem, który powinniśmy jadać codziennie, a to dlatego, że jest to produkt wysokokaloryczny. Spożywania jej powinny unikać osoby z nadwagą i otyłością lub będące na diecie odchudzającej. Zrezygnować z niej powinny też osoby z cukrzycą, gdyż jest produktem o bardzo wysokiej zawartości węglowodanów.
Aby chałkę nieco odchudzić, można przygotować ją wykorzystując mąkę pełnoziarnistą, orkiszową lub owsianą. Użycie mąki z pełnego przemiału sprawi, że bułka stanie się źródłem witamin i składników mineralnych, a także błonnika pokarmowego, który pełni niezwykle ważną rolę dla układu trawiennego i wspomaga proces odchudzania.
Chałkę można potraktować jako pieczywo śniadaniowe i podać ją z masłem, dżemem lub konfiturami. Dobrze smakuje w towarzystwie kakao lub kawy zbożowej. Sprawdzi się też w tostach francuskich. Wszystkie te produkty jeszcze bardziej podnoszą jej kaloryczność, dlatego warto zastanowić się, czy na pewno możemy pozwolić sobie na taki rarytas.
Jak upiec chałkę? Sprawdzone receptury
Chałkę można bez większego problemu upiec samodzielnie w domu. Składniki potrzebne do zagniecenia ciasta można dostać w każdym sklepie spożywczym. Tak więc na sobotnie, leniwe śniadanie warto zaserwować samodzielnie upieczoną bułkę drożdżową z mąki orkiszowej.
- Przepis na chałkę orkiszową
Składniki:
- 500 g mąki orkiszowej
- 25 g świeżych drożdży,
- łyżeczka cukru,
- 40 g cukru,
- jajko,
- 2 żółtka,
- szczypta soli
- roztopione masło,
- 150 ml mleka.
Przygotowanie: Drożdże rozetrzeć z łyżeczką cukru. Mąkę wymieszać z cukrem i solą. Dodać jajko, żółtka, masło, rozpuszczone drożdże oraz letnie mleko. Wyrobić gładkie ciasto. Można użyć do tego robota. Ciasto przykryć ściereczką i odstawić na godzinę w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. Po tym czasie zagnieść jeszcze raz i podzielić na 3 części. Z każdej uformować wałek i zapleść warkocz. Gotową chałkę odstawić w ciepłe miejsce na 30 minut. Wyrośniętą posmarować roztrzepanym jajkiem i włożyć do nagrzanego na 200 stopni piekarnika na około 25-30 minut.
Jak upiec chałkę wytrawną?
Jeśli do tej pory próbowaliście tylko chałki na słodko, musicie spróbować też jej wytrawnej wersji:
Składniki:
- 500 g mąki pszennej
- 30 g świeżych drożdży
- 350 ml ciepłego mleka (300 ml + 50 ml)
- 4 łyżeczki cukru
- 1 łyżeczka soli
- 3 łyżki roztopionego masła
Na nadzienie:
- 40 g roztopionego masła
- 2 garści posiekanych suszonych pomidorów
- 2 garści posiekanych czarnych oliwek
- 2 garści posiekanego szczypiorku
Dodatkowo:
- 1 jajko z dodatkiem wody lub mleka do posmarowania wierzchu chałki
Sposób przygotowania:
W misce umieść drożdże. Dodaj łyżeczkę cukru oraz 50 ml ciepłego mleka, wymieszaj i odstaw na 15 minut, aby drożdże zaczęły pracować. Do dużej miski wsyp mąkę, pozostały cukier i sól. Wlej mleko i roztopione masło oraz dodaj przygotowane wcześniej drożdże z mlekiem. Możesz zacząć zagniatać ciasto. Gdy zacznie odstawać od miski, przełóż je na stolnicę i zagniataj przez kilka minut, aż będzie elastyczne. Następnie wysmatuja inną, większą miskę olejem lub masłem, przełóż do niej ciasto, przykryj folią spożywczą lub ścierką i odstaw na godzinę do wyrośnięcia.
Wyrośnięte ciasto przełóż je na stolnicę, zagniataj przez chwilę i podziel na trzy części. pozagniataj jeszcze przez chwilę i podziel na 3 części, następnie je rozwałkuj. Każdy pas ciasta posmaruj roztopionym masłem i posyp odpowiednio: suszonymi pomidorami, oliwkami lub szczypiorkiem. Pora zapleść warkocz!
Chałkę przykryj ściereczką i odstaw na 30 minut. W tym czasie chałka wyrośnie. Posmaruj ją roztrzepanym jajkiem i piecz przez około 25 minut w temperaturze 180 stopni C.
- Czytaj też: Przepis na chleb. Jak samemu upiec domowy chleb?
