Nie czarujmy się. Jarmuż nie jest warzywem pierwszego wyboru. Wielu osobom kojarzy się raczej z restrykcyjną dietą, która nie ma nic wspólnego z odżywianiem zdrowym i zbilansowanym, tylko opiera się na przysłowiowym liściu sałaty i piciu wody. Tymczasem to warzywo o wciąż niedocenianym potencjale, nazywane nawet polskim superfoodem, które można w ciekawy sposób wpleść do swojego jadłospisu.
Dr Bartek Kulczyński, dietetyk i wykładowca na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, opublikował na Youtubie subiektywny ranking najzdrowszych warzyw. Na pierwszym miejscu znalazł się właśnie jarmuż. Podkreślił przy tym, że to, które warzywa będą dla nas najzdrowsze, to kwestia indywidualna i zależna zarówno od naszego stanu zdrowia, jak i tego, których składników w diecie nam brakuje. Dr Kulczyński, tworząc zestawienie, brał pod uwagę zarówno wartości odżywcze poszczególnych warzyw, jak i dostępne na ich temat badania naukowe. Co w takim razie zawiera jarmuż i dlaczego warto spojrzeć na niego przychylniejszym okiem?
Dietetyk wyjaśnia, że już dwie garści jarmużu wystarczą, by dostarczyć 200 procent dziennego zapotrzebowania na witaminę K1, która odpowiada za prawidłowe krzepnięcie krwi i wzmacnia kości. Ponadto witamina K1 i wapń, którego w jarmużu również jest bardzo dużo, w swojej obecności zwiększają swoje prozdrowotne działanie.
Jarmuż jest też źródłem karotenoidów - zeaksantyny oraz luteiny - które pozytywnie wpływają na wzrok. Warzywo oddziałuje także na układ krążenia. Z badań wynika, że pomaga uregulować poziom cholesterolu, co przekłada się na mniejsze ryzyko wystąpienia miażdżycy oraz choroby wieńcowej. Ponadto ogólnie zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na choroby układu krążenia o 16 proc. Jedzenie jarmużu zapobiega też gwałtownym skokom poziomu cukru we krwi, np. wtedy, gdy zjemy posiłek bogaty w węglowodany.
Jarmuż można kupić przez cały rok, choć szczyt sezonu w Polsce przypada na jesień i zimę. Jak czytamy w serwisie Narodowego Funduszu Zdrowia, który poświęcony jest dietom i zdrowemu odżywianiu, najczęściej dostępną odmianą jarmuż jest kędzierzawy (karbowany). Ma jasno- lub ciemnozielony kolor oraz pieprzny, nieco gorzkawy smak. Im jest młodszy, tym łagodniej smakuje. Młode liście można jeść w całości na surowo, ze starszych warzyw należy wcześniej usunąć twarde łodygi.
NFZ zwraca uwagę, że jest jarmuż jest niskokaloryczny i ma niski indeks glikemiczny. To także dobre źródło kwasu foliowego. W jaki sposób go jeść, by smakował jak najlepiej? Można dodawać go do dań głównych, zup i sałatek oraz robić z niego koktajle. Wśród zaproponowanych przez NFZ przepisów znalazły się m.in. szakszuka oraz sałatka z jarmużem, fasolą i jabłkiem.
Z jarmużu można zrobić również chipsy (tutaj znajdziesz nasz przepis). Będzie też świetnym dodatkiem do risotto, makaronu (w postaci pesto) oraz jako składnik pizzy. Więcej przepisów z jarmużem od Hapsa szukaj w tym artykule: Jarmuż - przepisy, które warto znać. W sałatce, koktajlu, a może pesto? Masa inspiracji.