Pyszne ciasta z bakaliami: oto kilka inspiracji, nie tylko na keks [PRZEPISY]

Zimą chętnie sięgamy po bakalie. Trudno wyobrazić sobie ten czas bez tych słodkich, suszonych owoców i rozmaitych orzechów, które dodają energii, a jednocześnie stanowią pyszną przekąskę. Na świątecznym stole nie może zabraknąć keksa, ale warto rozważyć także inne ciasta z dodatkiem bakalii. Jakie? Oto przewodnik po wyjątkowych przepisach.
Piernik z bakaliami Piernik z bakaliami Fot. Shutterstock/Agnes Kantaruk

Piernik z bakaliami

Piernik to zdecydowanie symbol świąt. Zwykle robi się go z dodatkiem marmolady i polewą czekoladową. Warto jednak wzbogacić to ciasto także o suszone owoce i orzechy. Jak zrobić taki piernik? Oto przepis.

Piernik z bakaliami

Składniki:

  • 375 g (2 i 1/2 szklanki) mąki pszennej
  • 125 g rozpuszczonego masła
  • 100 g (1 szklanka) cukru
  • 125 ml (1/2 szklanki) przegotowanej wody
  • 2 łyżeczki proszku do pieczenia
  • 60 ml (3 łyżki) miodu
  • 3 łyżki kakao
  • 1 jajko
  • 1/2 łyżeczki cynamonu
  • 1/2 łyżeczki sproszkowanych lub utłuczonych goździków
  • 50 g skórki pomarańczowej
  • 50 g miękkich rodzynek
  • 50 g posiekanych migdałów bez skórki
  • 50 g posiekanych suszonych fig

Sposób przygotowania:

  1. W rondlu o grubym dnie z cukru przygotowujemy karmel. Zdejmujemy z ognia, dolewamy wodę, mieszamy i ponownie stawiamy na ogniu, zagotowujemy. Dodajemy miód oraz kakao - tylko podgrzewamy i odstawiamy do wystygnięcia.
  2. Mąkę przesiewamy i mieszamy z proszkiem do pieczenia, cynamonem, imbirem i goździkami. Dodajemy ostudzoną masę karmelową i dokładnie mieszamy, potem dolewamy rozpuszczone i przestudzone masło. Na koniec dosypujemy bakalie i całość delikatnie mieszamy.
  3. Masę przekładamy do kwadratowej formy lekko natłuszczonej i wyłożonej pergaminem.
  4. Wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do 150 st. C i pieczemy około godziny. Wyjmujemy i studzimy. Piernik przechowujemy w szczelnie zamkniętym pojemniku.

Przepis na podstawie receptury Zbigniewa Kurleto z magazynu Palce Lizać, którą znajdziecie tu.

Bakaliowy makowiec Bakaliowy makowiec Fot. Shutterstock/Agnes Kantaruk

Bakaliowy makowiec

Kolejny klasyk na naszej liście. Ten makowiec jednak różni się od większości. Jego przygotowanie wymaga nieco więcej zręczności, ale z pewnością każdy sobie poradzi. Oto piękny makowy wieniec z bakaliami.

Bakaliowy makowiec

Składniki:

Ciasto drożdżowe:

  • 3/4 szklanki mleka
  • 500 gramów mąki
  • pół kostki świeżych drożdży (ok. 50 g)
  • 3/4 kostki masła (może być też margaryna)
  • 3 jajka
  • 6 łyżek cukru
  • szczypta soli

Masa makowa:

  • 250 g niebieskiego maku
  • 50 g rodzynek
  • 30 g orzechów włoskich
  • 50 g kandyzowanej skórki z pomarańczy
  • 2 łyżki miodu
  • 2 łyżki amaretto
  • 50 g cukru
  • łyżka miękkiego masła

Dodatkowo:

  • żółtko do posmarowania ciasta
  • garść płatków migdałów do dekoracji
  • opcjonalnie można użyć także domowego lukru (polecamy dodać do niego łyżkę soku z cytryny)

Sposób przygotowania:

Ciasto drożdżowe:

  1. Zaczynamy od przygotowania zaczynu na ciasto. Drożdże należy utrzeć z niewielką ilością cukru, aż powstanie z nich rzadka masa. Następnie należy do nich dodać podgrzane mleko (uwaga, temperatura mleka nie może przekraczać 40 stopni Celsjusza, bo w niej drożdże obumrą i ciasto nam nie wyrośnie).
  2. Przesianą mąkę dodajemy do roztworu drożdży z cukrem i mlekiem. Całość delikatnie mieszamy. Kiedy rozczyn osiągnie gęstość kremu (śmietany), zostawiamy go na ok. 30 minut w ciepłym miejscu pod przykryciem do wyrośnięcia (do podwojenia objętości).
  3. W międzyczasie przygotowujemy składniki na ciasto. Zaczynamy od ubijania jajek z cukrem. Następnie na patelni stapiamy kostkę masła i odstawiamy do wystudzenia.
    Wszystkie składniki - oprócz masła - łączymy.
  4. Ciasto można na przykład wyrobić za pomocą miksera z końcówką w kształcie haka. Wyrabianie jest kluczowe dla ciasta, ponieważ dzięki niemu dostaje się do niego powietrze, co wpływa na jego objętość.
  5. Po wstępnym wyrobieniu dodajemy do ciasta powoli wystudzony i stopiony tłuszcz. Nie przestajemy go ugniatać. Ciasto jest gotowe, gdy staje się lśniące i z łatwością odkleja się od dna naczynia.
  6. Odstawiamy ciasto drożdżowe w ciepłe miejsce i nakrywamy je ściereczką. Czekamy aż wyrośnie - do podwojenia objętości.

Masa makowa:

  1. Mak zalewamy wrzątkiem i odstawiamy do wystudzenia. Następnie w dużej misce układamy gazową ścierkę i na środku wykładamy mak. Odciskamy go dokładnie z wody, po czym dwukrotnie mielimy (można też kupić mak już zmielony).
  2. Bakalie możemy nieco rozdrobnić, ale nie jest to konieczne. Przekładamy je do maku wraz z cukrem, miodem, amaretto i masłem.

Wykonanie ciasta:

  1. Ciasto rozwałkowujemy na prostokąt na arkuszu pergaminu. 
  2. Na wierzchu układamy masę makową, po czym zawijamy je jak roladę wzdłuż dłuższego boku. Posiłkujemy się przy tym pergaminem.
  3. Zwinięte ciasto przekrawamy wzdłuż i obie części zakręcamy wokół siebie, a następnie zawijamy w wieniec. Poniższe wideo pokazuje, jak najłatwiej to zrobić.
  4. Ciasto przekładamy do formy tortowej lub na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Wierzch smarujemy żółtkiem jajka.
  5. Pieczemy w 180 stopniach Celsjusza przez około 40 minut, aż zrumieni się z wierzchu.
  6. Gotowe ciasto zostawiamy do całkowitego ostudzenia.
  7. W międzyczasie prażymy migdały na suchej patelni oraz przygotowujemy lukier, jeśli chcemy ich użyć do dekoracji. Lukrem polewamy równomiernie ciasto, po czym całość posypujemy migdałami.

Przepis na ciasto drożdżowe pochodzi z: Jak zrobić ciasto drożdżowe? Uniwersalne ciasto do domowych wypieków

Tort Haps Tort Haps gazeta.tv

Sernik pistacjowy

Choć sernik kojarzy się najczęściej z Wielkanocą, to i w Boże Narodzenie pojawia się na stołach. To ciasto wprost idealne na odświętne obiady w gronie najbliższych. Jeśli jednak nie macie ochoty kolejny raz robić sernik krakowski albo z brzoskwiniami, zobaczcie koniecznie nasz przepis na wersję z pistacjami. Do środka można dodać także inne orzechy, a wierzch posypać rodzynkami i kandyzowaną skórką.

Sernik pistacjowy

Składniki:
 
Składniki na kruchy spód:

  • 150 g kruchych ciastek z nadzieniem (markizy)
  • 40 g miękkiego masła

Składniki na masę serową:

  • 300 g pistacji (wyłuskanych, niesolonych)
  • 400 g mleka skondensowanego słodzonego
  • 2 łyżeczki naturalnego ekstraktu z wanilii
  • 2 jajka
  • 250 g serka mascarpone
  • 250 g twarogu sernikowego (mielonego)

Składniki na polewę

  • 200 g białej czekolady
  • 175 ml śmietanki 30 proc.
  • Pistacje do ozdoby

Dodatkowo:

  • Okrągła blaszka o średnicy 22 cm
    Papier do pieczenia

Sposób przygotowania:

  1. Na początku przygotowujemy kruchy spód: ciastka z nadzieniem i miękkie masło wkładamy do misy blendera i miksujemy do otrzymania masy o konsystencji mokrego piasku. Dno tortownicy wykładamy papierem do pieczenia. Przekładay masę ciasteczkową do tortownicy, rozprowadzamy równomiernie po całym dnie i delikatnie dociskamy dłońmi. Wstawiamy tortownicę do lodówki na czas przygotowywania masy serowej.
  2. Przygotowujemy masę serową: pistacje umieszczamy w misie blendera i miksujemy bardzo drobno, aż masa stanie się lekko wilgotna i klejąca i zacznie się łączyć w grudki. Następnie wlewamy mleko skondensowane i miksujemy do połączenia składników. Przekładamy masę pistacjową do dużej miski i dodajemy do niej jajka - stopniowo, jedno po drugim, za każdym razem dokładnie miksując. Następnie dodajemy oba rodzaje sera (mielony twaróg i mascarpone) oraz ekstrakt waniliowy i miksujemy do połączenia składników.
  3. Przekładamy masę serową na schłodzony kruchy spód, delikatnie wyrównujemy wierzch i wstawiamy ciasto do piekarnika nagrzanego do 150 stopni C (na trybie góra-dół). Pieczemy około godziny, aż ciasto nabierze złoto-brązowego koloru. Po upieczeniu uchylamy drzwiczki piekarnika i zostawiamy ciasto do całkowitego ostygnięcia, a następnie chowamy je na noc do lodówki.

Przepis pochodzi z: Sernik pistacjowy

Keks świąteczny to ciasto, którego niepowtarzalny, waniliowy aromat pomaga nam stworzyć magiczną atmosferę w domu, gdzie wyczekuje się pierwszej gwiazdki. Keks świąteczny to ciasto, którego niepowtarzalny, waniliowy aromat pomaga nam stworzyć magiczną atmosferę w domu, gdzie wyczekuje się pierwszej gwiazdki. Fot. Shutterstock

Klasyczny keks

Nadeszła pora na chyba najbardziej typowe ciasto świąteczne. Najprostszy drożdżowy "chlebek" z dodatkiem dużej ilości bakalii to coś, bez czego trudno wyobrazić sobie bożonarodzeniową ucztę. Sposób przygotowania jest banalnie prosty, a efekt... bajeczny!

Klasyczny keks

Składniki:

  • 1,5 szklanki mąki pszennej
  • 5 jajek
  • szklanka cukru
  • 1 łyżeczka proszku do pieczenia
  • 1 kostka masła (200 g)
  • 2 łyżki mąki ziemniaczanej
  • bułka tarta do posypania formy
  • sól
  • 400 g bakalii (rodzynek, daktyli, skórki pomarańczy, kandyzowanych owoców, orzechy
  • itd.)

Keks świąteczny - sposób przygotowania:

  1. Wszystkie bakalie wsypujemy do miski lub garnka i zalać wrzątkiem, po czym odstawiamy na około pół godziny. Po tym czasie owoce odlewamy, odsączamy z wody. Większe bakalie (np. daktyle) kroimy na mniejsze kawałki. Wrzucamy do miski i mieszamy dokładnie z mąką ziemniaczaną.
  2. W innej misce ucieramy na puszystą pianę żółtka z cukrem oraz masłem. W kolejnej ubijamy pianę z białek oraz szczypty soli. Obydwie piany lekko łączymy.
  3. Mąkę przesiewamy z proszkiem do pieczenia, po czym mieszamy z masą jajeczną.
  4. Formę o kształcie prostokąta smarujemy masłem i posypujemy bułką tartą. Wlewamy do niej ciasto. Następnie wkładamy do piekarnika rozgrzanego do 180 stopni Celsjusza i pieczemy przez 45 minut.
  5. Po wyjęciu ostudzone ciasto można udekorować lukrem lub polewą czekoladową. Warto podawać 2-3 dni po upieczeniu.

Przepis pochodzi z: Keks - jak upiec jedno z najlepszych ciast na Wigilię i Boże Narodzenie? Mamy przepis

Karmelowa tarta z orzechami Karmelowa tarta z orzechami Fot. Shutterstock/soeka

Karmelowa tarta z orzechami

Orzechowiec to kolejne ciasto z kanony świątecznych klasyków. Jednak nasza propozycja to wersja mniej typowa i bardzo słodka. W dodatku, jest naprawdę prosta w przygotowaniu. Oto, jak się zabrać za wyjątkową tartę z orzechami.

Karmelowa tarta z orzechami

Składniki:

Ciasto:

  • 200 g mąki pszennej
  • 100 g zimnego masła
  • 1 jajko
  • 2 łyżki cukru

Nadzienie karmelowe:

  • 300-400 g gotowej masy kajmakowej (tu wersja dla ambitnych: domowy kajmak)
  • 2 łyżki płynnego miodu
  • szklanka orzechów włoskich
  • 1/2 łyżeczki soli

Oraz:

  • masło i mąka do formy
  • kawałek papieru do pieczenia
  • kule ceramiczne lub paczka suchej fasoli bądź grochu do obciążenia spodu

Sposób przygotowania: 

  1. Mąkę przesiewamy do miski, dodajemy cukier i pokrojone w kosteczkę zimne masło. Łączymy składniki za pomocą dłoni, ruchami "szczypiącymi", by masło dobrze połączyło się z resztą. Gdy powstanie kruszonka, dodajemy jajko. Mieszamy całość najpierw za pomocą noża (by składniki nie przyklejały się do rąk), a potem kończymy wyrabiać dłońmi. Ciasto zawijamy w folię i odkładamy do lodówki na 30 minut lub zamrażarki na 15 minut.
  2. W międzyczasie formę do tarty o średnicy 22 cm smarujemy masłem i posypujemy mąką, a piekarnik nastawiamy na 180 stopni Celsjusza.
  3. Schłodzone ciasto możemy rozwałkować na placek i wypełnić nim formę, zetrzeć na tarce lub pokroić i wylepić formę palcami. Spód nakłuwamy kilkukrotnie widelcem, by nie unosił się podczas pieczenia.
  4. Ciasto przykrywamy kawałkiem papieru do pieczenia, a na wierzch wysypujemy obciążenie. Pieczemy przez 15 minut, pozbywamy się obciążenia i wkładamy ponownie do piekarnika do momentu, aż ciasto się zarumieni.
  5. W międzyczasie gotową masę mieszamy z miodem i solą. Jeśli jest bardzo gęsta, można ją podgrzać. Dodajemy także orzechy (możemy je najpierw zgrubnie posiekać).
  6. Gotową masę wykładamy na tartę, wyrównujemy i pozostawiamy do ostudzenia. Przechowujemy w lodówce.

Wskazówka: Do masy warto wykorzystać mieszankę różnych orzechów. Można też zamienić część orzechów na ulubione bakalie.

Zobacz również:

Więcej o: