W tradycyjnych gołąbkach nie przekonuje mnie ani kapusta (chyba że jest kiszona, wtedy zjem chętniej), ani farsz. Tym bardziej zaskoczyła mnie moja reakcja, gdy zobaczyłam gołąbki po żydowsku, czyli holiszki. Różnicę bowiem trudno dostrzec gołym okiem. Ta wersja różni się od klasycznej rodzajem mięsa użytym do zrobienia farszu oraz sosem, w którym przewijają się pomidorowe, słodkie i cytrusowe nuty.
Holiszki, czyli gołąbki po żydowsku. Jak je zrobić?
W przepisie na farsz do tradycyjnych gołąbków używa się mięsa wieprzowego. Zazwyczaj jest to łopatka lub szynka. Gołąbki po żydowsku robi się natomiast z mięsa wołowego. Do nadzienia dodaje się też macę, czyli rodzaj chleba spożywanego przez Żydów w święto Pesach. Do zawijania jednych i drugich gołąbków używa się takiej samej kapusty, czyli białej. Inaczej natomiast przygotowuje się sos. Holiszki polewa się bowiem mieszanką passaty pomidorowej, miodu i soku z cytryny. Jest to więc zupełnie inny smak niż ten, który znamy z klasycznych gołąbków.
W tradycji Żydów Aszkenazyjskich holiszki przyrządza się na święto Sukot (Święto Szałasów), ponieważ uchodzą za symbol obfitych żniw. Podaje się je także podczas Simchat Tora (Radość Tory), które jest zakończeniem święta Sukot, ponieważ dwa gołąbki leżące obok siebie wyglądają jak zwoje Tory. Jeśli ciekawi cię, jak smakują gołąbki po żydowsku, poniżej podajemy przepis.
Przepis na gołąbki po żydowsku, czyli holiszki
Składniki:
- główka białej kapusty,
- 400 g mielonej wołowiny,
- 200 g macy,
- szklanka ugotowanego ryżu,
- cebula,
- 2 ząbki czosnku,
- słodka papryka mielona do smaku,
- sól i pieprz do smaku,
- olej roślinny.
Składniki na sos:
- 400 ml sosu pomidorowego,
- 2-3 łyżki miodu*,
- sok z cytryny,
- sól i pieprz do smaku.
W niektórych przepisach miód zastępuje się brązowym cukrem lub garścią rodzynek albo suszonymi śliwkami.
Sposób przygotowania:
Najpierw zajmujemy się kapustą. Trzeba wyciąć z niej środek, czyli głąb, a liście sparzyć, by były miękkie, dzięki czemu będą smaczniejsze i łatwiej będzie w nie zawijać farsz. Można to zrobić w taki sposób, jaki opisujemy w tym artykule: Jak sparzyć kapustę na gołąbki? Zapomnij o gotowaniu w wodzie. Jest lepszy sposób. Gdy kapustę mamy już z głowy, zabieramy się za przygotowanie nadzienia. Macę namaczamy do miękkości, a potem odciskamy z nadmiaru wody. Cebulę i czosnek drobno siekamy. W dużym naczyniu łączymy mięso wołowe, macę, cebulę i czosnek oraz ugotowany ryż. Doprawiamy do smaku.
Kilka największych liści kapusty odkładamy na bok. Farsz zawijamy szczelnie i ciasno w liście średniej wielkości. Odłożonymi liśćmi wykładamy naczynie żaroodporne, w którym będziemy piec gołąbki po żydowsku. Układamy je w nim jeden obok drugiego.
Robimy sos. Do garnka wlewamy sos pomidorowy, miód i sok z cytryny. Doprawiamy do smaku i gotujemy na niedużym ogniu przez kilka minut. Składniki powinny się w tym czasie połączyć. Gotowym sosem polewamy gołąbki i przykrywamy je folią spożywczą. Wkładamy do piekarnika i pieczemy w 180 stopniach przez półtorej godziny.
