Souvlaki: co to takiego?
Souvlaki to sztandarowa potrawa kuchni greckiej. Podobno istnieją dowody na to, że przyrządzano ją w Grecji już w XVII wieku p.n.e. Mięsna potrawa przypomina szaszłyki i znana jest w Grecji w licznych odmianach. Jest to danie proste, ale smaczne i efektowne. Kawałki mięsa najpierw marynowane są w ziołach, a następnie pieczone na ruszcie lub grillu. W tradycyjnej wersji souvlaki grilluje się nad rusztem, dlatego zwykle używa się do tego metalowych szpadek. Przygotowując w domu souvlaki można z powodzeniem skorzystać z drewnianych patyczków do szaszłyków. Należy je przedtem jednak namoczyć w wodzie przez minimum godzinę, by podczas pieczenia drewno, zamiast chłonąć wilgoć z mięsa, oddawało ją, nadając potrawie dodatkowej soczystości.
Greckie souvlaki: sposób podania
Tradycyjne greckie souvlaki przygotowywane są z tłustego mięsa wieprzowego. Nadawać się będzie do tego zarówno chuda karkówka, jak i tłustsza łopatka wieprzowa. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by do przygotowania potrawy użyć jagnięciny, albo mięsa z kurczaka. Szczególnie dobrze sprawdzi się w tym wypadku mięso z udek kurczaka, jeśli sięgniemy po pierś z kurczaka, musimy uważać, by nie grillować mięsa zbyt długo. Kawałki mięsa niekiedy dodatkowo owija się plastrami boczku i nadziane na szpadkę piecze się na ruszcie. Souvlaki podawane są podobnie jak gyros: serwuje się je na talerzu lub w placku pita. Jeśli souvlaki podane zostaną tak, jak typowy szaszłyk, na rożenkach, to zwykle podawane jest do nich pieczywo, cytryna albo grecka sałatka wiejska. W restauracjach i tawernach można też spotkać souvlaki podawane z ryżem. Na wynos serwowane są zwykle w plackach pita.
Pita + souvlaki = duet doskonały
Jak przygotować podawane w placku pita souvlaki? Oprócz mięsnego dania trzeba pomyśleć też o chlebku pita. Oczywiście, można kupić gotowy, ale najlepiej będzie smakował ten wykonany samodzielnie. Potrzebne będą:
- 400 g mąki pszennej tortowej\
- 5 g drożdży suszonych lub 15 g drożdży świeżych
- 220 ml ciepłej wody
- 1 łyżka delikatnej oliwy
- 1 płaska łyżeczka soli.
Mąkę wsypać do miski, wlać wodę, dodać drożdże, oliwę i sól. Ciasto wymieszać i wyrabiać tak długo, aż zrobi się idealnie gładkie. Miskę z ciastem przykryć bawełnianą ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na półtorej godziny. Wyrośnięte ciasto przełożyć na posypaną mąką stolnicę. Chwilę wyrabiać, następnie podzielić na 6 równych kawałków. Każdy uformować w dłoniach na kształt kuli. Każdą kulkę rozwałkować na placek o średnicy około 18 cm. Placki ułożyć na papierze do pieczenia i przykryć bawełnianą ściereczką, pozostawiając na 30 minut. Następnie uprażyć je na suchej dobrze rozgrzanej patelni z grubym dnem (po 2 minuty z każdej strony), albo piec w piekarniku na środkowej półce w temperaturze 200 stopni z termoobiegiem lub 210 stopni z pieczeniem góra/dół (placki wkładać na nagrzaną suchą blachę), przez około 4-6 minut.
W międzyczasie można przyrządzić souvlaki. Potrzebne będą:
- 800 g karkówki wieprzowej (lub tłustszej łopatki)
- 4 ząbki czosnku
- 3 łyżki oliwy
- 3 łyżki soku z cytryny
- łyżeczka startej skórki z cytryny
- po małej garści siekanej mięty, oregano i tymianku (najlepiej świeżych)
- po płaskiej łyżeczce soli i słodkiej papryki
- 1/3 płaskiej łyżeczki pieprzu.
Mięso pokroić w paski o grubości 2 palców wzdłuż włókien, następnie paski podzielić na jednakowe kostki. Włożyć do dużego szklanego naczynia. Dodać: obrane i przeciśnięte przez praskę ząbki czosnku, oliwę, sok z cytryny, startą skórkę z cytryny, sól, pieprz, paprykę i siekane zioła. Całość dokładnie wymieszać, przykryć i odstawić do lodówki na minimum godzinę. Wyjąć na pół godziny przed planowanym grillowaniem. Przygotować metalowe lub drewniane patyczki do szaszłyków (drewniane uprzednio namoczyć w wodzie). Nadziać na nie oblepione marynatą kawałki mięsa. Ułożyć na nagrzanym grillu lub na patelni grillowej. W czasie grillowania co jakiś czas obracać szaszłyki. Czas grillowania zależy od wielkości kawałków i rodzaju mięsa oraz rodzaju grilla. Gotowe souvlaki podawać od razu z pitą (lub frytkami albo ryżem) i sosem tzatziki. Doskonałym uzupełnieniem będą plasterki świeżych pomidorów, ogórków, sałata, cebula pokrojona w piórka i listki świeżej mięty.
Souvlaki z kurczaka
Souvlaki z kurczaka przygotowuje się podobnie, jak tradycyjne, z mięsa wieprzowego, pamiętając, by szaszłyków nie grillować zbyt długo (jeśli użyjemy piersi z kurczaka, mięso może wyjść wówczas suche). Można użyć nieco innej marynaty, na 800 g filetu z piersi lub z uda kurczaka potrzebne będą:
- 4 ząbki czosnku
- 2 łyżki soku z cytryny
- pół łyżeczki startej skórki z cytryny
- 4 łyżki oliwy
- 2 łyżeczki miodu
- 4 liście laurowe
- 4 łyżki siekanej natki pietruszki
- opcjonalnie świeży tymianek.
Pokrojone w kostki mięso z kurczaka doprawić solą morską, następnie wymieszać z pozostałymi składnikami marynaty (czosnek obrać i przecisnąć przez praskę). Odstawić do zamarynowania na godzinę. Dalej postępować jak z souvlaki z mięsa wieprzowego. Podawać w chlebku pita z warzywami (pomidor, cebula, szczypiorek, natka pietruszki) i z sosem przygotowanym z jogurtu greckiego z solą, musztardą, miodem, sokiem i skórką z cytryny.
Zobacz też: Sos barbecue - sprawdź, jak zrobić idealny domowy sos do dań grillowych i nie tylko
